51 . تصحيح و نقد و بررسى كتاب نفائس الفنون في عرائس العيون، غلامرضا مست على، دكترى ادبيات فارسى، دانشكده علوم انسانى دانشگاه تربيت مدرّس، استاد راهنما: دكتر احمد احمدى، استاد مشاور: ... ، 1374.
كتاب نفايس الفنون فى عرائس العيون، تأليف شمس الدين محمّد بن محمود آملى از علماى قرن هشتم هجرى، كتابى است در موضوعات مختلف كه مى توان آن را «كشكول» نيز خواند.
محقّق، قسمت حديثى اين كتاب را برگزيده و ضمن تصحيح و نقد و بررسى آن، قسمتى از اين كتاب را احيا نيز نموده است.
آنچه بيشتر مورد نظر و بحث محقّق بوده، فن سوم از قِسم اوّل اين كتاب است كه درباره علم حديث بحث مى كند. او قبل از ورود به بحث، چند فايده را متذكّر مى شود:
فايده اوّل، در بيان اصطلاحات وارد درباره حديث و معناى لغوى و استعمالى لفظ «حديث» است. نويسنده به مناسبت، به معرّفى «صحاح ستّه» پرداخته و اوّلين كتاب حديثى را الموطأ مالك دانسته و اشاره كرده است كه نزد خود اهل سنّت هم الموطأ، صحيح ترين كتاب حديثى آنان است.
فايده دوم، درباره تقسيمات حديث به صحيح و حَسَن و ضعيف و شرح هر يك است.
فايده سوم، به احوال ناقلان حديث به اعتبار سابقه در اسلام و مهاجرت و وفور علم و فضيلت و كثرت ملازمت، مربوط مى شود. در اين تقسيم بندى، ناقلان حديث به دوازده طبقه تقسيم شده اند كه مشهور، تعداد آنان را سى هزار نفر دانسته اند. فايده چهارم، درباره كيفيت علم به حديث است. نويسنده، اين بحث را با بيان و شرح سه حديث به پايان برده است.
قسمت دوم اين تحقيق، ذكر چهل حديث به شيوه اربعين نويسى در باب ايمان و اسلام و ادب و اخلاق و مواعظ و حِكَم است.