۵۹۵.امام على عليه السلام :از كمال خردمندى ات آن است كه با خردتْ خود را استوار دارى .

۵۹۶.امام على عليه السلام :آنكه عقلش نيرومند باشد ، بسيار عبرت آموزد .

۵۹۷.امام على عليه السلام :آنكه عقلش كامل باشد ، رفتار و نگاهش به دين ، نيكو شود .

۵۹۸.امام على عليه السلامـ در حكمتهاى منسوب به ايشان ـ: انسان خردمند، مانند جسم سخت و پُر است، به كُندى داغ شود و حرارتش در زمانى طولانى تر از ميان رود .

۵۹۹.امام على عليه السلام :آنكه عقلش كامل باشد ، شهوتها را سبك شمارد .

۶۰۰.امام على عليه السلام :هنگامى كه عقل كامل شود ، شهوت كم گردد .

۶۰۱.امام على عليه السلام :هنگامى كه عقل كامل شود ، سخن كم شود .

۶۰۲.امام على عليه السلام :خردِ كامل، بر سرشت بد پيروز گردد .

۶۰۳.امام على عليه السلام :هرچه خرد آدمى نيرومند شود ، ايمان وى به قضا و قدر افزايش يابد و حوادث روزگار را سبك شمرد .

۶۰۴.امام على عليه السلام :خود را كم شمردن ، نشانه متانت و سنگينى خرد است و علامتِ فراوانى فضيلت .

۶۰۵.امام على عليه السلام :نهايتِ خردمندى، اعتراف به نادانى است .

۶۰۶.امام على عليه السلام :كمالِ عقل ، در تلاشْ براى كامل كردن آنْ حاصل آيد .

۵۹۵.عنه عليه السلام :مِن كَمالِ عَقلِكَ استِظهارُكَ عَلى عَقلِكَ ^۱ .

۵۹۶.عنه عليه السلام :مَن قَوِيَ عَقلُهُ أكثَرَ الاِعتِبارَ ^۲ .

۵۹۷.عنه عليه السلام :مَن كَمُلَ عَقلُهُ حَسُنَ عَمَلُهُ ونَظَرُهُ إلى دينِهِ ^۳ .

۵۹۸.عنه عليه السلامـ فِي الحِكَمِ المَنسوبَةِ إلَيهِ ـ: مَثَلُ الإِنسانِ الحَصيفِ ^۴ مَثَلُ الجِسمِ الصُّلبِ الكَثيفِ ، يَسخُنُ بَطيئًا ، وتَبرُدُ تِلكَ السُّخونَةُ بِأَطوَلَ مِن ذلِكَ الزَّمانِ ^۵ .

۵۹۹.عنه عليه السلام :مَن كَمُلَ عَقلُهُ استَهانَ بِالشَّهَواتِ ^۶ .

۶۰۰.عنه عليه السلام :إذا كَمُلَ العَقلُ نَقَصَتِ الشَّهوَةُ ^۷ .

۶۰۱.عنه عليه السلام :إذا تَمَّ العَقلُ نَقَصَ الكَلامُ ^۸ .

۶۰۲.عنه عليه السلام :العَقلُ الكامِلُ قاهِرٌ لِلطَّبعِ السّوءِ ^۹ .

۶۰۳.عنه عليه السلام :كُلَّمَا ازدادَ عَقلُ الرَّجُلِ قَوِيَ إيمانُهُ بِالقَدَرِ وَاستَخَفَّ بِالغِيَرِ ^۱۰ .

۶۰۴.عنه عليه السلام :إزراءُ الرَّجُلِ عَلى نَفسِهِ بُرهانُ رَزانَةِ عَقلِهِ وعُنوانُ وُفورِ فَضلِهِ ^۱۱ .

۶۰۵.عنه عليه السلام :غايَةُ العَقلِ الاِعتِرافُ بِالجَهلِ ^۱۲ .

۶۰۶.عنه عليه السلام :تَمامُ العَقلِ استِكمالُهُ ^۱۳ .