۶.امام صادق عليه السلام :بنياد و بقاى انسان به چهار چيز است : آتش ، نور ، باد و آب ؛ با آتش مى خورد و مى نوشد ، با نور مى بيند و تعقّل مى كند . . . ؛ و اگر در چشم آدمى نور نبود ، توان ديدن و خردورزى نداشت .
۷.امام كاظم عليه السلام :خرد ، روشنايى جان است .
ر . ك : ص 19 «درآمد» / حديث 293 و 294 «مبدأ معارف انسانى» .
1 / 2
آفرينش خرد و نادانى
قرآن
سوگند به نفْس و آن كس كه آن را درست كرد ؛ سپس پليدى و پرهيزكارى اش را به آن الهام كرد .
و سوگند به وجدان بيدار و ملامتگر [نفْس لوّامه] (كه رستاخيز حقّ است) .
و من نفْس خود را تبرئه نمى كنم ؛ چرا كه نفْس ، قطعا به بدى امر مى كند ، مگر كسى را كه خدا به او رحم كند ؛ زيرا پروردگار من آمرزنده مهربان است .
حديث
۸.پيامبر صلى الله عليه و آله :خداوند تبارك و تعالى ، خرد را از نور ذخيره شده و پنهان در علم پيشين خود ، آفريد ؛ دانشى كه هيچ پيامبر مرسل و فرشته مقرّبى بر آن آگاهى نيافت .
۹.پيامبر صلى الله عليه و آله :خرد ، نخستين آفريده خداوند سبحان است .
۱۰.پيامبر صلى الله عليه و آله :خداوند ، خرد را آفريد ؛ سپس او را به سخن آورد و او پاسخ داد . آن گاه خداوند فرمود : سوگند به عزّت و جلالم كه آفريده اى دوست داشتنى تر از تو نيافريدم ؛ به وسيله تو مى گيرم و مى بخشم . به جلالم سوگند كه تو[خرد ]را در هر كه دوست بدارم، كامل سازم و در هر كس كه مبغوض بدارم ، ناقص بگذارم.
