ب : انكار آنچه نمى داند
قرآن
بلكه چيزى را دروغ شمردند كه به علمِ آن احاطه نداشتند .
حديث
۱۰۸۴.امام على عليه السلامـ در سفارش به فرزندش حسن عليه السلام ـ: به راستى كه نادان، كسى است كه خود را در آنچه نمى داند ، دانا شمرد و به انديشه و رأى خويش، اكتفا ورزد ؛ هميشه از عالمان دورى گزيند و آنان را نكوهش كند ؛ آنكه را با او مخالفت ورزد ، خطاكار قلمداد كند و آنچه را از امور نشناسد ، گمراه كند ؛ پس هر زمان كه بر او كارى عرضه شد كه آن را نمى شناسد، انكار كند و دروغ شمرَد و از روى نادانى گويد : اين را نمى شناسم و گمان نكنم در گذشته وجود داشته يا اينكه در آينده محقّق گردد ؛ اين همه برپايه اعتماد به انديشه و شناخت اندكش به نادانى خويش است، از آنچه بر آن اعتقاد دارد ؛ و بر اثر ندانستن به اشتباه عقيده مند شده ، جدا نگردد ؛ از نادانى اش استفاده كند و منكر حقيقت گردد؛ در نادانى خويش سرگردان شود و از طلب دانش، سر باز زند .
۱۰۸۵.امام على عليه السلام :هر كس چيزى را نداند، با آن دشمنى ورزد .
۱۰۸۶.امام على عليه السلام :چهار چيز گفتم كه خداوند در كتابش مرا تصديق كرد . گفتم : «آدمى به زير زبانش پنهان است و هرگاه سخن گويد، آشكار شود»؛ پس خداوند اين آيه را نازل كرد «آنان را از چگونگى سخن گفتن بشناسى» گفتم : «آنكه به چيزى جاهل است، با آن دشمنى كند» . خداوند فرمود : «بلكه دروغ شمردند، آنچه را به علم او احاطه پيدا نكردند و هنوز تأويلش به آنان نرسيده است» گفتم : «ارزش هر كسى ، به كارى است كه به نيكى از عهده اش برمى آيد» . خداوند در داستان طالوت فرمود : «خداوند او را برگزيد و او را زيادتى در دانش و جسم بخشيد» گفتم : «كُشتن ، كُشتن را كَم مى كند» . خداوند فرمود : «براى شما در قصاص كردن، زندگى است اى خردمندان!» .
