وظایف پزشک

پزشک چند وظیفه کلّی نسبت به همه بیماران دارد، از جمله:

۱. احساس مسئولیت: مسیح(ع) می فرماید: «آن که درمان زخمِ زخم دیده ای را رها کند، شریک کسی است که زخم را بر بدن وی نشانده است؛ چرا که اگر درمان را وا گذارد مانند همان که زخم را وارد کرده، تباهیِ زخم دیده را خواسته است».[۱]

۲. تقوایِ پزشکی و پاک دامنی: هر کس طبابت می کند، باید از خدا پروا بدارد و خیرخواهی و جدّیت به خرج بدهد.[۲]

۳. اهتمام به تشخیص بیماری: پیامبر خدا(ص) به شَمَردل طبیب فرمود: «هیچ کس را درمان مکن مگر آن گاه که بیماری او را بشناسی».[۳]اگر بیماری کسی تشخیص داده نشود، دارویش او را تباه می سازد.[۴]

۴. طبابت طبق تخصّص: بر امام لازم است که پزشکان ناآگاه و غیر متخصّص را به زندان درافکند.[۵]

۵. مسئولیت و ضمانت: هر کس در حالی که به طبابت شناخته شده نیست، عهده دار آن گردد و موجب فوت کسی یا صدمه ای کمتر از آن شود، ضامن است؛[۶]امّا پزشکی که مهارت و تخصّص دارد و برای معالجه، برائت بگیرد، ضامن نیست[۷]و به شرط شناخت بیماری، درمان با وجود احتمال مرگ، جایز است.[۸]

۶. معاینه و معالجه توسط هم جنس: در حالت غیر اضطرار، برای معاینه و معالجه بیمار، باید پزشک هم جنس اقدام کند؛ امّا در هنگام ضرورت، معاینه و معالجه توسط جنس مخالف، جایز است.[۹]