نميدانستند، به حديث «الماء من الماء» استناد نمودند و گروهي ديگر از ايشان ابراز داشتند: اين حديث، منسوخ شده است. ۱
3. صاحب بحار الانوار، پس از نقل اين حديث از سليمانبن خالد كه گفت: «از امام صادق عليه السلام پرسيدم: آيا پس از صرف غذا يا نوشيدن شير، وضو گرفته شود؟ حضرت فرمود: خير»، ۲ مينويسد:
مدلول حديث، آن است كه وضوي انسان با خوردن چيزي كه حرارت آتش بدان رسيده، باطل نميشود و ميتوان اين حديث را دليل بر رد برخي از اهل سنت دانست كه گفتهاند اين عمل، موجب شكستن وضو ميشود و براي اين منظور به روايتي از ابوهريره استدلال كردهاند كه به موجب آن پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «توضؤا مما مسته النار...». برخي ديگر از اهل سنت گفتهاند: اين حديث ابوهريره، از نظر عموم اهل علم، منسوخ است. ۳
حاكم نيشابوري نيز به اين نكته اشاره ميكند كه حديث «توضؤا مما غيرت النار» از پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم با حديث ديگري از جابر، مبني بر اين كه «آن حضرت، پس از خوردن غذايي كه حرارت آتش بدان رسيده بود، وضو نگرفت»، نسخ شده است. ۴
4. شهيد اول، ضمن احكام مربوط به مساجد مينويسد:
ورود به مساجد براي هيچ يك از مشركان جايز نيست، به طور مطلق و چنانچه از سوي شخص مسلمان، اذن ورود دريافت نمايد، اين اذن، فاقد اعتبار است؛ زيرا مانع ورود كافر نجاست اوست و دليل بر نجاست وي، آيه قرآن است. و اين سخن پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم كه: «هركس وارد مسجد شود. ايمن خواهد بود» ۵ ، با آيه مزبور نسخ شده است. ۶
مقصود شهيد آن است كه آيه إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ...۷ به گونه مطلق، يعني اعم از اين كه مسلمانان به مشركان، اذن ورود بدهند يا خير، بر ممنوعيت ورود آنان به مسجد دلالت ميكند.
البته پيداست كه ميتوان بر مبناي قواعد علم اصول آيه فوق را مخصص حديث مزبور نيز دانست و ميدانيم چنان چه مورد، از موارد دوران بين نسخ و تخصيص باشد، تخصيص، رجحان خواهد داشت؛ زيرا امري است رايج و فراوان و سهل المؤنه، بر خلاف نسخ كه به ندرت يافت ميشود و تحقق آن، نيازمند دليل قطعي است.
1.. تهذيب الاحكام، ج۱، ص۸۴.
2.. سألت اباعبدالله عليه السلام: هل يتوضأ من الطعام أو شرب اللبن؟ قال: لا.
3.. بحار الانوار، ج۷۷، ص۲۲۴.
4.. معرفة علوم الحديث، ص۸۵ .
5.. من دخل المسجد فهو آمن.
6.. ذكري الشيعة، ص۱۵۸.
7.. سوره توبه، آيه۲۸.