کسي آن را روايت کند، مثل کسي است که امثال آن را همچون هيزمکشان شب روايت ميکند؛ آنها که احاديث موضوع را بازگو ميکنند، اين چيزي جز وهن بر ما نميافزايد ۱ .
اين کلام ابن تيميه از راستي تهي است و سزاوار ردّ و نقد نيست، بلکه آن حاوي توهينهايي به دانمشندان اهل سنت است که اين حديث را در کتابهايشان بازگو کردهاند، چه رسد به آنها که از صحيح بودن آن سخن به ميان آوردهاند، از جمله: ابن جرير طبري، سمعاني، ابونعيم اصفهاني، طبراني، ابوبکر قطيعي، دولابي، ابوبکر بن ابي شيبة، خطيب بغداد، ابن قتيبه، ابويعلي، ابن عبدالبر، فاکهي و ديگران پس درود بر مذهبي که بسياري از علمايش از هيزم کشان شباند و از روايتگران احاديث موضوع. در صفحات پيشرو از گروهي از بزرگان علما سخن گفته ميشود که به صحت اين حديث نيز قايلاند؛ همچون: حافظ سخاوي، فقيه ابن حجر هيتمي و ديگراني که از منزلتشان نزد ابن تيمه آگاه نيستيم. اگر راوي حديث از هيزم کشان شب باشد، در باره کساني که معتقد به صحت حديث است، چه بايد گفت؟
سخن ابن تيميه ارزش علمي ندارد و فکر نميکنم هيچ عاقل آگاه از علم حديث و عالم به قواعد آن، براي اين سخنان دور از فضاي علمي حسابي باز کند.
افزون بر اين، ابن تيميه به بغض و دشمني با اهل بيت عليهم السلام مشهور است و از اين روست که عادت او تضعيف فضايل ايشان و کم جلوه دادن ارزش ايشان تا سرحد توان است. برخي از علماي اهل سنت به اين موضوع اشاره کرده و در کتابهايشان نقد تضعيفات او را ثبت کردهاند؛ بويژه در باره روايات فضايل. پس تضعيفات او هيچگاه با قواعد قراردادي حديث سازگاري ندارد.
ابن حجر عسقلاني گفته است که او رد ابن تيميه را بر علامه حلي مطالعه کرده و او را چنين يافته که تا سر حد امکان تلاش ميکند تا احاديث نقل کرده علامه حلي را رد کند. و ذکر کرده که او بسياري از احاديث نيکو را در رديه خود مردود شمرده است؛ چنان که ابن حجر اشاره کرده که ابن تيميه به سبب زيادهروي در تضعيف سخن علامه حلي، در شرک دشمني با علي عليه السلام واقع شده است و ميگويد:
چه بسيار زيادهرويهايي در تضعيف سخن رافضيان که او را احياناً به تنقيص علي کشانده است ۲ .
شمسالدين جزري در باره يکي از طرق حديث غدير ميگويد:
اين حديث از طريق حسن است و از طريق بسياري صحيح است. اين حديث به گونهاي متواتر از اميرمؤمنان علي عليه السلام روايت شده و نيز از پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم هم متواتر نقل شده است. جمع بسياري آن را از جمع بسياري ديگري نقل کردهاند. توجهي به کسي که سعي در تضعيف اين حديث دارد، از ميان بياطلاعان از اين علم نميشود ۳ . اين حديث به صورت مرفوع وارد شده است از...
1.. منهاج السنة، ج ۷، ص ۳۹۵.
2.. لسان الميزان، ج ۶، ص ۳۱۹ ـ ۳۲۰.
3.. اشاره به ابن تيميه حراني است که حديث را ضعيف شمرده است.