شنونده، سخن را مختصر و يا مفصّل عرضه نمايد و به ديگر سخن، کلام بليغ، کلام تأثير گذار است به گونهاي که بر جان مخاطب مينشيند.
اين اديبان هستند که از شنيدن سخن بليغ به وجد مي‌آيند و آن را چنان که بايد مي‌ستايند، و از همين رو است که سيد رضي در موارد بسياري، تنها به اظهار شگفتي مي‌‌پردازد، و هيچ توضيحي را بيان نمي‌کند. براي نمونه، سخن سيد رضي که پس از حکمت 88 نهج البلاغه بيان مي‌کند «و هذا مِنْ مَحاسِنِ الاِستخراجِ وَ لَطائِفِ الاِستِنباطِ» ، يعني «و اين از نيکوتر لطايف معني را برون آوردن است، و ظرائف سخن را آشکار کردن» . و يا آنجا که پس از بيان شيواي حضرت علي در حکمت ۸۱ (قِيمَةُ کُلِّ امْرئٍ ما يُحْسِنُهُ) مي‌نويسد:
و اين کلمه‌اي است که آن را بها نتوان گذارد، و حکمتي همسنگ آن نتوان يافت، و هيچ کلمه‌اي را همتاي آن نتوان نهاد.
در موارد بسياري، افزون بر اظهار شگفتي، به شرح و يا توضيح واژه‌هاي نا‌آشنا مي‌پردازد که در ادامه به مواردي از آن خواهيم پرداخت.
از مقدمه شريف رضي و نيز از مطالعه چندباره نهج ‌البلاغه، برمي‌آيد که محور اصلي گردآوري گفتار مولا، فصاحت و بلاغت بوده است و نيز مي‌‌توان فهميد که نگرشي اين گونه، در پاره‌اي موارد کاستيهايي را در پي داشته است. شريف رضي که با نظر به فصاحت و بلاغتِ سخن، به گزينش چنين مجموعه‌اي دست زده است در پاره‌اي موارد، قسمتي از کلام را مي‌آورد و قسمتي ديگر را وامي‌گذارد، در نتيجه محتواي کلام از هم گسسته مي‌شود و مفهوم صحيح سخن به خواننده منتقل نمي‌شود. ^۱ او در ستايش کلام مولا مي‌گويد:
اميرالمومنين، سرچشمه و آبشخور فصاحت و منشأ و مولِد بلاغت است و راز اين دو، در کلام او آشکار گرديده و قواعدش را از کلام او اقتباس کرده‌اند. هر گوينده و سخنوري، بدو اقتدا کند، و هر واعظ بليغي در سخن خود از او ياري جويد. علي( گوي سبقت از همگان در ربوده و آنان، هرچند کوشيده‌اند، به او نرسيده‌اند. علي(، پيش افتاده بود، و آنان واپس مانده بودند؛ زيرا در کلام علي( جلوه‌اي است از کلام الهي و بويي از سخن رسول‌الله (نهج ‌البلاغه: مقدمه سيد رضي).

ب) ساختار و اعتبار

يکي از فوايد بررسي طرح وساختار هر کتابي، شناخت ميزان اعتبار آن است؛ زيرا اثر نويسنده را بايد بر اساس مبنايي که برگزيده است، سنجيد. از سوي ديگر در دانش سبک شناسي، اعتقاد بر اين است که از مقايسه دو متن، بايد بتوان ويژگي‌هاي آن دو را به صورت مستقل