اخلاق رضوی

«ابراهیم بن عبّاس صولی»، شاعر و نویسنده ای توانمند در عصر امام هشتم بوده و مدتی در خدمت آن حضرت بوده است. او با دقت در رفتار آن حضرت، بخشی از سیرۀ اخلاقی ـ عبادی ایشان را این گونه روایت كرده است:

هرگز ندیدم ابوالحسن الرضا(ع) با كلامى در گفتارش به كسى جفا و یا درشتى كند، و هیچ گاه ندیدم سخن كسی را قطع كند. او صبر می كرد تا سخن طرف مقابل تمام شود و سپس اگر لازم مى دید كلامى می گفت. ندیدم كسى از او كاری یا مبلغی بخواهد و در توان آن حضرت باشد و آن خواسته را ردّ كند. و هرگز نزد كسى پاى خود را دراز نمى كرد، و در برابر همنشینان تكیه نمی داد، و هرگز ندیدم از خدمتكاران و كارگزاران خود كسى را بد بگوید و دشنام دهد، و یا در پیش چشم كسى آب دهان بیندازد، و هرگز ندیدم در خندیدن قهقهه کند، بلكه خنده اش تبسّم بود؛

و چون خلوت می شد و سفره غذا براى او می گستردند، همه غلامان و خدمتكاران را بر سر سفره می خواند، حتى دربان خانه و نگهبان حیوانات را. او بسیار كم خواب بود و بسیار بیدارى مى كشید، و بیشتر شب را با بیدارى به عبادت به سر می برد؛ از اوّل تا هنگام دمیدن صبح، و بسیار روزه می گرفت، و سه روز روزۀ هر ماه از وى فوت نمى شد و می فرمود: این روزه مانند روزه گرفتن همۀ سال است، و بسیار پنهانى صدقه می داد و احسان می كرد، و صدقه را بیشتر در شبهاى تاریک انجام می داد، و هر كس گمان می كند كه در فضل مانند او را دیده است از او باور نكن.[۱]