آداب عیادت از بیمار

پرسش :

از نظر احادیث، آداب عیادت از بیمار چگونه است؟



پاسخ :

عیادت از بیمار، آدابی دارد؛ از جمله:

۱. عیادت، پس از سه روز: بیمار، عیادت نشود مگر پس از سه روز.[۱]

۲. عیادت کسی که به عیادت نیامده است: به عیادت کسی که به عیادتت نیامده، برو و به کسی که به تو هدیه نداده، هدیه بده.[۲]

۳. هدیه دادن به بیمار: شماری از وابستگان امام صادق(ع) به عیادت یکی از خویشان که بیمار بود می رفتند. در میانه راه، امام(ع) با ایشان روبه رو شد... وی فرمود: «آیا سیب، بِه، یا قطعه ای عود به همراه دارید؟». آنها پاسخ منفی دادند. امام فرمود: «آیا نمی دانید که بیمار از آنچه نزد وی می برند، احساس آرامش می کند؟».[۳]

۴. مهربانی با بیمار: چون کسی از شما بر بیماری وارد شود، با او دست بدهد، دست خویش را بر پیشانیِ وی نهد، احوالپرسی کند، درازتر شدن عمر وی را آرزو نماید و از او بخواهد که برایش دعا کند؛ چرا که دعای بیمار، به سان دعای فرشتگان است.[۴]

۵. دعا برای بیمار: چون نزد بیمار رفتید، برای وی، آرزوی عمر دراز کنید؛ زیرا این [دعا] چیزی [از اجل او] دفع نمی کند؛ امّا مایه خردسندی وی می شود.[۵]

۶. التماس دعا از بیمار: چون بر بیماری وارد شدی، از او بخواه که برایت دعا کند؛ چرا که دعای او به سان دعای فرشتگان است.[۶]

۷. نخوردن چیزی نزد بیمار: پیامبر خدا(ص) از این که عیادت کننده، نزد بیمار چیزی بخورد، نهی می کرد و می فرمود: «مبادا که خداوند، پاداش عیادت او را از میان ببرد!».[۷]

۸. کم نشستن نزد بیمار: پُر پاداش ترین[۸]و بهترین عیادت، سبک ترین آن است.[۹]

۹. یک روز در میان عیادت کردن: یک روز در میان و دو روز در میان عیادت کنید، مگر آن که بیمار، شکست خورده بیماریِ خویش باشد.[۱۰]عیادت بیمار در روز نخست، واجب است و پس از آن، دل بخواه.[۱۱]


[۱]المعجم الأوسط، ج ۴، ص ۱۸، ح ۳۵۰۳؛ الفردوس، ج ۵، ص ۱۵۹، ح ۷۸۱۱؛ کنز العمّال، ج ۹، ص ۱۰۳، ح ۲۵۱۸۸ (از پیامبر خدا(ص)).

[۲]کتاب من لایحضره الفقیه، ج ۳، ص ۳۰۰، ح ۴۰۷۶؛ کنز العمّال، ج ۹، ص ۹۷، ح ۲۵۱۵۰ (از امام علی(ع)).

[۳]الکافی، ج ۳، ص ۱۱۸، ح ۳؛ مکارم الأخلاق، ج ۲، ص ۱۷۸، ح ۲۴۵۹؛ بحار الأنوار، ج ۸۱، ص ۲۲۷، ح ۳۹.

[۴]شعب الإیمان، ج ۶، ص ۵۴۱، ح ۹۲۱۴؛ کنز العمّال، ج ۹، ص ۱۰۳، ح ۲۵۱۹۱ (از پیامبر خدا(ص)).

[۵]سنن الترمذی، ج ۴، ص ۴۱۲، ح ۲۰۸۷؛ سنن ابن ماجه، ج ۱، ص ۴۶۲، ح ۱۴۳۸؛ بحار الأنوار، ج ۸۱، ص ۲۲۵، ح ۳۳ (از پیامبر خدا(ص)).

[۶]سنن ابن ماجه، ج ۱، ص ۴۶۳، ح ۱۴۴۱؛ الکافی، ج ۳، ص ۱۱۷، ح ۳؛ بحار الأنوار، ج ۸۱،ص ۲۱۹، ح ۱۵ (از پیامبر خدا(ص)).

[۷]دعائم الاسلام، ج ۱، ص ۲۱۸؛ بحار الأنوار، ج ۸۱، ص ۲۲۸، ح ۴۱ (از امام علی(ع)).

[۸]مسند البزّاز، ج ۲، ص ۲۵۵، ح ۶۶۳؛ کنز العمّال، ج ۹، ص ۹۷، ح ۲۵۱۴۹ (از پیامبر خدا(ص)).

[۹]مسند الشهاب، ج ۲، ص ۲۱۸، ح ۱۲۲۱؛ شعب الإیمان، ج ۶، ص ۵۴۲، ح ۹۲۱۸؛ کنز العمّال، ج ۹، ص ۹۴، ح ۲۴۵۵ (از پیامبر خدا(ص)).

[۱۰]الأمالی، شیخ طوسی، ص ۶۳۹، ح ۱۳۱۸؛ بحار الأنوار، ج ۸۱، ص ۲۲۲، ح ۲۶ (از پیامبر خدا(ص)).

[۱۱]الفردوس، ج ۳، ص ۴۴، ح ۴۱۱۱ (از پیامبر خدا(ص)).



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت