مصحف حضرت علی (ع) در منابع علم ائمه

نشریه : پژوهشنامه علوی

نویسنده : پديدآورنده : الهام محمد زاده
پديدآورنده : سید محمد مرتضوی
پديدآورنده : مرتضی حسینی شاهرودی

سال / شماره پیاپی / صفحه 85-110

چکیده :

مصحف امام علي(ع) كه نسخه دست نوشته آن حضرت از قرآن كريم به املاء پيامبر اكرم(ص) مي باشد جزء ميراث و منابع گران بهاي علوم امامان شيعه است. وجود اين مصحف بر طبق روايات هر دو مذهب شيعه و اهل سنت مورد تاييد قرار گرفته و غيرقابل انكار مي باشد. ديدگاه مشهور عالمان شيعه اين است كه محتواي مصحف علي(ع) در ترتيب سوره ها و احتمالاً در تعداد اندكي از آيات و وجود تفسير و تاويل آن ها با مصحف موجود تفاوت دارد. اما برخي از معاصران معتقدند كه ميان اين مصحف با قرآن موجود در چينش آيات و سُوَر تفاوتي نيست بلكه صرفاً در مصحف علي(ع) تفسير، تاويل و شان نزول آيات ذكر شده است. در اين نوشتار ضمن معرفي محتواي اين مصحف، ديدگاه هاي مختلف شيعه و سني مورد بررسي قرار گرفته و شبهات وهابيت در رد وجود مصحف پاسخ داده شده است. نيز به نقد و بررسي ديدگاه هاي متفاوت دانشمندان شيعه در نحوه چينش آيات و سُوَر مصحف امام(ع) پرداخته و ضمن نقد برخي از نظريات كه تفاوت دو مصحف را فقط به چينش سوره ها فروكاهيده اند، ديدگاه معاصران مقبول تر ارزيابي گرديده است.

کلیدواژه‌های مقاله :شان نزول ،ﺗﻔﺴﻴﺮ ،ترتیب نزول ،تاویل ،مصحف امام علی(ع) ،منابع علم امام