نوعى ديگر از اين احاديث، گزارش هاى تاريخى است كه از عنايت ويژه مسلمانان به حفظ و نگارش قرآن و حساسيت بيش از حدّ آنان نسبت به هر نوع تغييرى در قرآن خبر مى دهد . اين احاديث، پيشينه تحريف ناپذيرى قرآن را به عصر نزول وحى، پيوند مى دهد و مورد اهتمام جدّى اهل سنّت است . از شيعيان هم ، نخستين بار ، سيد مرتضى (م 438 ق) به آنها عطف توجّه كرده است . ۱
بحث تحريف ناپذيرىِ قرآن ، به تدريج از شكل روايى ، به صورت نقد و نظر و استدلال در آمد ؛ شيخ صدوق (م 386 ق) از شيعه ، نخستين كسى است كه براى تحريف ناپذيرى قرآن دليل اقامه كرد و به نقد و تأويل احاديث تحريف نما پرداخت . ۲ در ميان اهل سنّت نيز ، قاسم بن سلّام (م 222 ق) نخستين گام را در علاج احاديث تحريف نما برداشت تا بر سلامت قرآن از تحريف تأكيد ورزد . ۳
سلامت قرآن از تحريف در «الكافى»
كتاب الكافىِ ابوجعفر كلينى (م 328 ق) به لحاظ وثاقتِ سند (كه با سند قطعى به دست ما رسيده) و گواهى ضمنى ثقة الإسلام كلينى رحمه الله بر پذيرش محتواى رواياتى كه در اين كتاب آورده ۴ و نيز عناوين كتاب ها و باب هاى آن ، كه از ديدگاه وى پرده برمى دارد، نقطه عطفى در مدارك و اسناد كهن شيعى در زمينه مورد بحث به شمار مى آيد .
افرادى ، كلينى رحمه الله را با استناد به برخى از عناوين باب هاى الكافى و پاره اى از احاديث در اين كتاب ، در زمره قائلان به تحريف ، قلمداد كرده اند ، ۵ ليكن اين ادّعا به
1.الذّخيرة فى علم الكلام ، ص ۳۶۱؛ مجمع البيان ، ج ۱، ص ۳۱ .
2.الاعتقادات ، ص ۸۵ ؛ معانى الأخبار ، ص ۱۲۳.
3.فضائل القرآن ، ص ۳۲۱.
4.الكافى ، ج ۱، ص ۸.
5.فصل الخطاب ، ص ۲۵ ـ ۲۶؛ اُصول مذهب الشيعة ، ج ۱، ص ۲۲۷ ـ ۲۲۸؛ الشيعة وتحريف القرآن ، ? ص ۳۱؛ الشيعة والقرآن ، ص ۳۴.
