تأمّلي در باب حجّت اصول « الكافي » - صفحه 31

به پيدايش «واقفيه» گشت و بسيارى از ياران ارزشمند امام صادق عليه السلام ، از جمع شيعيان دوازده امامى به طور كلّى خارج شدند و گروه واقفيه را تشكيل دادند و يا فَطَحى مذهب گشتند و يا دستِ كم براى مدّتى در توقّف ماندند تا كم كم ، موضوع برايشان روشن شد و از طُرُق گوناگون ، به درستى امامت امام موسى كاظم عليه السلام پى بردند ، همه گواه بر اين است كه نام امامام معصوم عليهم السلام براى توده شيعيان ، معلوم و مشخّص نبود و رواياتى كه گوياى معلوم بودن اين نام ها هستند ، با چالش جدّى مواجه اند. مى توان گفت: اين امر ، از چنان شهرتى هم برخوردار نبوده كه حدّ اقل ياران نزديك امام صادق عليه السلام را پراكنده نسازد.
در پايان ، يادآور مى شويم همان گونه كه در آغاز بحث گفته شد، اين موضوع از چنان اهمّيتى برخوردار است كه با اين قبيل بحث ها ، پايان نمى يابد ؛ زيرا گر چه روايات موجود در اين باب اصول الكافى در باره آمدن نام امامان عليهم السلام در سخنان پيامبر صلى الله عليه و آله و يا امام على عليه السلام و يا ديگر امامان ، از نظر سند ، قابل بحث و بررسى است ؛ امّا متكلّمان شيعه ، از ديرباز در اين زمينه ، بحث هاى قابل توجّهى ارائه كرده اند و افزون بر اصول الكافى ، در ديگر مجامع روايى ، رواياتى در اين خصوص وجود دارد كه چه بسا در بين آنان ، روايت هايى قابل اعتماد ، وجود داشته باشد. هدف اين نوشته ، فقط بررسى روايات موجود در اين باب از كتاب الكافى است .
غرض اصلى از اين قبيل نقد و بررسى ها ، در حقيقت ، رسيدن به ايده منسجم و قابل دفاع در نظريه «امامت در انديشه شيعه» بوده و بديهى است كه مقدّمه دستيابى به اين ايده ، در گرو جداسازى روايات صحيح از غير صحيح در مجامع روايىِ شيعى است تا لوازم منفى رواياتى كه چه بسا معاندان شيعه و يا دوستان ناآگاه آنها ، ساخته و به معصوم نسبت داده اند ، دامن پاك معصومان را نيالايد و اين نظريه ارزشمند شيعه ، آماج تهاجم سودجويان فرصت طلب ، قرار نگيرد.

صفحه از 33