اراده ، داراى چهار مرتبه : عشق (براى قوه عقل) ، هوا (براى نفس ناطقه) ، شوق (براى نفس حيوانى) و شهوت (براى طبيعت حسّى) است .
قدرت ، داراى چهار مرتبه : ابداع (جهت قوّه عقل) ، اختراع و تصوّر (جهت نفس ناطقه) ، فعل (جهت نفس حيوانى) و اِعداد و حركت (جهت طبيعت حسّى) است .
بنا بر اين ، دوازده ركن مذكور حاصل مى گردد كه از هر يك از اينها ، سى اسم ديگر منشعب مى گردد و در مجموع عدد 360 حاصل مى شود .
وجه دوم : از اوّلى به ذهن نزديك تر است و آن ، اين است كه هر جوهرى از جواهر عالم ، چهار ركن اساسى دارد كه عبارت اند از : عقل ، نفس ، طبع و جرم .
هر كدام از اين چهار جزء ، شامل معانى سه اسم مذكور (علم ، اراده و قدرت) هستند كه در مجموع ، دوازده ركن حاصل مى گردد .
به همين مناسبت است كه افلاك ، به دوازده قسم تقسيم مى گردند و از اين دوازده ركن ، به «اصول العناصر» نيز تعبير مى شود . همچنين اسماى عدديّه ، همگى به دوازده اسم عددى منتهى مى گردند كه عبارت اند از : يك تا نُه ، ده ، صد و هزار .
ملّا صدرا در تحليل اين سخن ، كلامى طولانى دارد كه خوانندگان علاقه مند را به مطالعه كامل اين مبحث توصيه مى كنيم . ۱
فيض ، در اين مورد به تبيين احتمال ديگرى پرداخته است كه كلّيات آن چنين است : اركان چهار گانه مذكور ، عبارت اند از : حيات ، موت ، رزق و علم . و چهار فرشته بزرگ مرتبه ، هر كدام براى يكى از اركان ، گماشته شده اند كه عبارت اند از : اسرافيل ، عزرائيل ، ميكائيل و جبرائيل .
وظيفه ملك اوّل (يعنى اسرافيل) ، دميدن در صور و ارواح ، در قالب هاى مادّه و جسد و دادن قوّه حسّ و حركت براى برانگيختن شوق و طلب است كه همه اينها با قوه فكر مرتبط هستند .
وظيفه ملك دوم (عزرائيل) ، تجريد ارواح و صور از اجساد و موادّ ، و خارج
1.ر . ك : الوافى ، ج ۱ ، ص ۴۶۳ و ۴۶۴ .