معناه: أنَّ عِلمَه، بالدِّينِ أوفى مِنْ عِلْمِهِ بِالدُّنيا.^۱
البته ديگرانى، نظير همين قول را به تفصيل، در همان روزگاران دور ، آورده بوده اند كه قطب الدين راوندى، در مقام گفتاورد از اينان، مى گويد:
معناه: أنا بالعلوم الشّرعيّة الّتى أنْزِلَتْ مِن طُرُقِ السّماءِ أعلم منّى مِنَ الاُمور الدّنياويّة الّتى تُعلم مِن طريق المشاهدة و الإختبار ، وَ هِىَ معقولةٌ لى، فَسَلونى عَنها فَإنّها مَصالح و ألطاف لكم.^۲
ابن ابى الحديد معتزلى نيز قولى مشابه را نقل كرده و در مقام گفتآورد، مى گويد:
أرادَ أنا بالأحكام الشَّرعيّة و الفتاوى الفِقهيّة أعلَمُ مِنّى بالأمور الدُّنْيَويَّة؛ فَعَبَّرَ عَنْ تِلْكَ بطُرُقِ السّماء، لِأنّها أحكامٌ إلهيةٌ، و عَبَّرَ عَنْ هذِهِ بِطُرُقِ الأرْض، لِأنَّها مِنَ الأمورِ الأرْضيّة.^۳
ابن ميثم بحرانى، هم قول اخير را كه ابن ابى الحديد آورده، گزارش كرده، و هم سخن وبرى را آورده است و تفسير ديگرى را نيز خود مقدّم داشته كه همه، حاكى از آن است كه «أعْلَم» را به معناى حقيقى آن گرفته است. ^۴
در ميان شارحان معاصر نيز تمايل به تمسّك به معناى حقيقى «أعْلَم»، وجود دارد. ^۵
به ياد داشته باشيم كه پيامبران عليهم السلام آمدند تا ما را به راه هاى آسمان، آشنا كنند و از اين رو، سخن و رسالت و نبوّتشان، در واقع، همان «نردبان آسمان» است كه در ادب