راويان مشترك و مشتركات « الكافي » - صفحه 223

و آسيب ها و راه هاى علاج و درمان آنها است .
معضلات و مشكلات اسانيد ، عبارت اند از : تحريف ، تصحيف ، اضمار ، تعليق ، تحويل ، مشتركات ، مختلفات ، قلب ، ارسال ، سقط و...
در اين مقاله ، نويسنده در صدد آن است كه به يكى از معضلات سند ، يعنى «مشتركات» بپردازد . اين نوشته ، در دو بخش تنظيم گرديده است . در بخش اوّل ، به تبيين و توضيح مشتركات و راه كارهاى علمىِ جداسازى آنها پرداخته شده و در بخش دوم ، فهرست اسامى راويان مشترك در اسناد روايات الكافى ، ارائه گرديده است .

يك . تعريف مشتركات

از جمله امورى كه در اسناد روايات ، فراوان و چشمگير وجود دارد و از ديرباز موجب مشكلاتى در استناد به متون روايى گشته ، تكرار عناوينى است كه مشترك بين دو يا چند راوى است . مانند : ابان ، مشترك بين ابان بن تغلب و ابان بن عثمان ؛
حمّاد ، مشترك بين حمّاد بن عثمان و حمّاد بن عيسى ؛
ابن سنان ، مشترك بين عبد اللّه بن سنان و محمّد بن سنان ؛
احمد بن محمّد ، مشترك بين احمد بن محمّد بن ابى نصر بزنطى ، احمد بن محمّد بن خالد برقى و احمد بن محمّد بن عيسى و... .
به چنين عناوينى در اصطلاح رجالى ، «عناوين مشترك» و به بحثى كه عهده دار حلّ اين مشكل است ، «تمييز مشتركات» گفته مى شود .
گفتنى است كه هرگاه عناوين مشترك ، كوتاه تر باشد ، دايره ترديد ، بيشتر و احتمال اشتراك ، افزون تر مى گردد . مانند عنوان : احمد ، ابراهيم ، محمّد و... .

اهميت تمييز مشتركات

تمييز و جداسازى راويان مشترك ، از اهميت بسيار زيادى برخوردار است و نقش

صفحه از 256