5 . گزارش روايات صدوق از كلينى

در اين قسمت ، گزارشى محتوايى و سندى از 55 نقل شيخ صدوق از كلينى ارائه مى گردد. سعى شده كه در ترتيب روايات ، نظم محتوايى روايات (شبيه آنچه در كتاب الكافى رعايت شده) لحاظ گردد. در ذيل هر روايت ، ابتدا به محتواى آن اشاره مى شود ، سپس منبع آن روايت معرفى مى گردد. در مرحله سوم ، واسطه ميان صدوق و كلينى معرفى مى شود و در آخرين قسمت ، به مباحث تطبيقى ميان نقل صدوق از كلينى با متن الكافى مى پردازيم. اميد است كه اين بخش از تحقيق ، راه گشاى تحقيقاتى افزون تر گردد.

روايت اوّل

محتوا: اين حديث شريف ، درباره تناسب ثواب عبادات با عقل عبادت كننده است. عبارت معروف «إنّا معاشر الأنبياء اُمرنا أن نكلّم الناس على قدر عقولهم» در ضمن اين روايت گرامى ذكر شده است.
منبع: الكافى ، ج1 ، ص12 ؛ الأمالى ، ص504 .
واسطه ميان صدوق و كلينى: على بن احمد بن موسى .
مقايسه اسناد صدوق و كلينى: اسناد ، كاملاً مشابه اند.

روايت دوم

محتوا: خطبه جامعى است كه امير المؤمنين عليه السلام آن را نُه روز پس از رحلت رسول گرامى صلى الله عليه و آله ايراد فرموده اند. آن گرامى ، اين خطبه را پس از فارغ شدن از جمع قرآن خوانده اند. خطبه با عبارات عميق توحيدى آغاز مى گردد و پس از آن شامل مطالبى همچون ارزش شهادتين ، توصيه به صلوات بر پيامبر صلى الله عليه و آله و چندين حكمت كوتاه و جامع است. متن كامل تر خطبه كه در الكافى وجود دارد ، مشتمل بر بيانات صريح امير المؤمنين عليه السلام درباره خودشان به عنوان صاحب حقيقى امر خلافت پس از پيامبر صلى الله عليه و آله