جامع‏‌نويسان پيش از كليني - صفحه 16

است . ۱ از اين راوى ، با عناوين مختلفى نظير : اسيدى ، رزامى ، دارمى و نخعى كوفى ۲ ياد شده كه احتمالاً همه از يك فرد حكايت مى كند ؛ ۳ امّا غياث بن ابراهيم بَتْرى كه ابن داوود ، وى را فاسد العقيده دانسته ، ۴ غير از نگارنده جامع ياد شده است . ۵
چنان كه از عنوان اين كتاب آشكار است ، كتابى مبوَّب در موضوعات فقهى است كه ابن شهر آشوب از آن با عنوان «جامعه» ۶ و ابن طاووس با عنوان «كتاب» ياد مى كند . ۷ اسماعيل بن ابان بن اسحاق ، ۸ محمّد بن يحيى الخزّاز و نيز حسن بن على لؤلؤى ، ۹ راويان اين كتاب بوده و رواياتى از آن در كتب حديثى شيعه آمده است .
11 . كتاب مبوّب فى الفرائض ، رفاعة بن موسى اسدى كوفى (رفاعه نخاس) ، از راويان موثّق امام صادق و امام كاظم عليهماالسلام . ۱۰ گفته شده كه وى پس از امام كاظم عليه السلام به واقفه پيوست ؛ امّا پس از مدتى ، از آن راه برگشت . ۱۱

1.رجال النجاشى ، ص ۳۰۵؛ رجال الطوسى ، ص ۲۶۸ .

2.رجال البرقى ، ص ۴۲ . كتب اهل سنّت ، از شخصى به نام ابو عبد الرحمان غياث بن ابراهيم نخعى كوفى سخن گفته و وى را تضعيف كرده اند ؛ امّا با عنايت به تفاوت كنيه راوى ياد شده با راوى مورد نظر ما ، مى توان حدس زد كه وى غير از غياث بن ابراهيم شيعى است (ر .ك : التاريخ الكبير ، ج ۷ ، ص ۱۰۹ ؛ ميزان الاعتدال ، ج ۳ ، ص ۳۳۷ ؛ الجرح و التعديل ، ج ۷ ، ص ۵۷) .

3.ر .ك : ميراث مكتوب شيعه ، ص ۲۸۰ .

4.رجال ابن داوود ، ص ۲۶۵ .

5.معجم رجال الحديث ، ج ۱۴ ، ص ۲۵۲ .

6.معالم العلماء ، ص ۱۲۴ .

7.كتاب خانه ابن طاووس ، ص ۳۵۶ .

8.رجال النجاشى ، ص ۳۰۵ .

9.الفهرست ، طوسى ، ص ۱۹۶ .

10.رجال النجاشى ، ص ۱۶۶ .

11.معجم رجال الحديث ، ج ۸ ، ص ۲۰۴ . واقفه ، گروهى از شيعيان هستند كه با دعوى اين كه امام كاظم عليه السلام امام قائم منتظر است ، بر امامت او توقف كردند و امامت امامان بعدى را نپذيرفتند (ر.ك : مقياس الهداية ، ص ۱۴۱) .

صفحه از 46