جامع‏‌نويسان پيش از كليني - صفحه 25

پذيرفته است . اين باب بندى و دسته بندى ، به دست ابوسليمان داوود بن كوره قمى ، از مشايخ كلينى ، در نيم قرن بعدى انجام پذيرفته است . وى كتاب نوادر ابوجعفر احمد بن محمّد بن عيسى اشعرى ، رئيس حوزه قم را هم به گونه كتاب هاى فقهى ، دسته بندى و باب بندى كرده است .
اكنون از نسخه هاى مشيخه ابن محبوب ، كسى اطلاعى ندارد و آخرين خبرى كه از آن در دست داريم ، مربوط مى شود به زمان شهيد ثانى (م 966 ق) كه وى از مشيخه ابن محبوب ، حدود هزار حديث گزينش و به خط خود ، رونوشت و نسخه بردارى مى كند . ۱
اگرچه مشيخه حسن بن محبوب ، بر اساس موضوعات فقهى و يا غير آن مبوّب نبوده ، امّا با تبويبى كه از سوى شاگردان وى انجام گرفته ، مى توان اثر او را در زمره كتب جوامع محسوب كرد .
16 . الجامع فى الحلال و الحرام ، عمرو بن عثمان ثقفى خزّاز ، از راويان موثّق كوفه . ۲ از تاريخ ولادت يا وفات او نشانى در دست نيست ، جز آن كه احمد بن محمّد بن خالد برقى (م 280 ق) ، حسن بن على بن فضّال (م 224 ق) ۳ و نيز ابراهيم بن هاشم (م . ح 260 ق) ۴ از راويان او به شمار مى روند . بنا بر اين ، احتمالاً در اواخر قرن دوم و نيمه اول قرن سوم مى زيسته است . نجاشى ، جامع او را كتاب نيكويى دانسته و از آن ، به سه واسطه روايت مى كند . ۵ افزون بر اين كتاب ، اثر ديگر ثقفى ، كتاب نوادر است كه نجاشى از آن نيز روايت مى كند ؛ ۶ امّا از آثار او تاكنون اثرى يافت نشده است .

1.همان جا .

2.أمل الآمل ، ج ۱ ، ۸۶ .

3.رجال النجاشى ، ص ۲۸۷ .

4.نقد الرجال ، ج ۳ ، ص ۳۳۸ .

5.ر .ك : الكافى ، ج ۳ ، ص ۳۴۹ و ج ۴ ، ص ۲۵۹ و ۳۷۶ و ج ۵ ، ص ۳۶۷ و ج ۷ ، ص ۲۰۶ .

6.رجال النجاشى ، ص ۲۸۷.

صفحه از 46