20 . جامع الفقه ، منذر بن محمّد بن منذر بن سعيد بن ابى الجهم قابوسى . وى از راويان موثّق ۱ امام جواد عليه السلام ۲ و از مشهورترين افراد خاندان بزرگ شيعى «ابى الجهم» بوده كه در سده دوم هجرى در كوفه مى زيسته است . ۳ افزون بر جامع ياد شده ، او تأليفاتى در تاريخ داشته است كه عبارت اند از : وفود العرب إلى النبى صلى الله عليه و آله ، كتاب الجمل ، كتاب الصفّين ، كتاب النهروان ، كتاب الغارات . جامع او را احمد بن محمّد بن سعيد همدانى ، مشهور به ابن عقده (م 333 ق) روايت كرده است . ۴
21 . الجامع فى الفقه ، على بن محمّد بن شيرة القاسانى ، فقيه و محدّث از اصحاب و امام هادى عليه السلام . ۵ به گفته نجاشى ، وى فقيهى پر نقل و فردى فاضل بوده است ؛ ولى احمد بن محمّد بن عيسى ، بر او خرده گرفته و گفته است كه سخنان و عقايد منكرى را از او شنيده است . شيخ طوسى نيز او را تضعيف كرده است ؛ ۶ ولى نجاشى مى گويد : «در كتاب هاى او آنچه دلالت بر صحّت و درستى اين اتّهام كند ، وجود ندارد!» . ۷ او داراى كتابى كبير با عنوان الجامع فى الفقه بوده و كتاب الصلاة ، كتاب الحج ، كتاب التأديب از ديگر آثار اوست . ۸
22 . الفقه المكمّل ، ابو سمينه محمّد بن على بن ابراهيم بن موسى ابى جعفر القرشى الصيرفى . اين اثر ، مشتمل بر سى كتاب است ۹ و در آن ، نشانه هاى غلو و تخليط
1.همان جا .
2.رجال الطوسى ، ص ۳۷۸ .
3.رجال النجاشى ، ص ۴۱۸؛ اختيار معرفة الرجال ، ج ۲ ، ص ۸۳۷ .
4.براى آگاهى بيشتر درباره آل أبى الجهم ، ر .ك : دايرة المعارف بزرگ اسلامى ، مدخل «آل أبى الجهم» ؛ الفوائد الرجالية ، ج ۱ ، ص ۲۷۲ ـ ۲۷۶ .
5.رجال النجاشى ، ص ۴۱۸ .
6.نقد الرجال ، ج ۳ ، ص ۲۷۲ ؛ معجم رجال الحديث ، ج ۱۳ ، ص ۶۵ .
7.رجال الطوسى ، ص ۳۸۸ .
8.رجال النجاشى ، ص ۲۵۵ .
9.الذريعة ، ج ۱۶ ، ص ۲۹۷ .
