در عهد جديد بشارت به منجى، يا در اصطلاح مسيحيان «برگشت دوباره» و «آرزوى مبارك»، با تأكيدهاى بسيار مطرح شده است؛ تا جايى كه حتّى شايد بتوان اين تأكيدها را بيشتر از آنچه در عهد قديم آمده، دانست. در حقيقت باور به منجى يكى از اعتقادات بسيار مهم در مسيحيت امروز به شمار مى رود و همه فرق و مكاتب مسيحى به آن اعتقاد دارند و حتّى برخى در شوق انتظار بازگشت عيسى مسيح زندگى مى كنند. در اينجا بحث منجى در عهد جديد را حول سه محور اساسى پى مى گيريم: بشارت به ظهور منجى، نشانه هاى ظهور منجى، و بركات ظهور منجى.
۱ . بشارت به ظهور منجى
آيات بسيارى در اسفار عهد جديد در باره بازگشت حضرت عيسى در آخرالزمان است. در سِفر اَعمال رسولان آمده است:
پس آنانى كه جمع بودند از او سؤال نموده گفتند: اى سرور آيا در اين وقت ملكوت را بر اسرائيل باز برقرار خواهى داشت؟ بديشان گفت: از شما نيست كه زمان ها و اوقاتى را كه پدر در قدرت خود نگاه داشته است بدانيد. ليكن چون روح القدس بر شما مى آيد قوّت خواهيد يافت و شاهدان من خواهيد بود در اورشليم و تمامى يهوديه[۱]و سامره[۲]و تا اقصاى جهان.
و چون اين را گفت وقتى كه ايشان همى نگريستند بالا برده شد و ابرى او را از چشمان ايشان در ربود. و چون به سوى آسمان چشم دوخته مى بودند هنگامى كه او مى رفت ناگاه دو مرد سفيدپوش نزد ايشان ايستاده گفتند: اى مردان جليلى چرا ايستاده به سوى آسمان نگرانيد؟ همين عيسى كه از نزد شما به آسمان بالا برده شده باز خواهد آمد به همين طورى كه او را به سوى آسمان روانه ديديد.[۳]
در انجيل متى نيز بشارت به برگشتن حضرت عيسى مطرح شده است:
آن گاه علامت پسر انسان در آسمان پديد گردد و در آن وقت جميع طوايف زمين سينه زنى كنند و پسر انسان را بينند كه بر ابرهاى آسمان با قوّت و جلال عظيم مى آيد و فرشتگان خود را با صور بلند آواز فرستاده برگزيدگان او را از بادهاى اربعه از كران تا به كران فلك[۴]فراهم خواهند آورد.[۵]
در انجيل مرقس نيز به نقل از حضرت مسيح در باره برگشت دو باره اش آمده است:
و در آن روزهاى بعد از آن مصيبت ، خورشيد تاريك گردد و ماه نور خود را بازگيرد و ستارگان از آسمان فرو ريزند و قواى افلاك متزلزل خواهد گشت. آن گاه پسر انسان را بينند كه با قوّت و جلال عظيم بر ابرها مى آيد.[۶]
همچنين در مكاشفه يوحنا مى خوانيم:
اينك با ابرها مى آيد و هر چشمى او را خواهد ديد و آنانى كه او را نيزه زدند و تمامى امّت هاى جهان براى وى خواهند ناليد.[۷]
آيات بسيار ديگرى هم در عهد جديد هست كه از بازگشت حضرت عيسى در آخر الزمان، زمانى كه ظلم بر جهان حاكم مى شود، سخن مى گويد. تاريخ بشر به انتها نخواهد رسيد، مگر با ظهور عيسى مسيح و بازگشت او از آسمان.
۲ . نشانه هاى ظهور منجى
عهد جديد در باره نشانه هاى حضرت عيسى عليه السلام فراوان سخن گفته است، و خود حضرت عيسى نيز بر اين امر بسيار تأكيد كرده است. همه اناجيل به نحوى به اين مسئله اشاره كرده اند. در اينجا با استفاده از همين اشاره ها نشانه هاى ظهور را برمى شماريم.
۲ - ۱ . گسترش جنگ افروزى ، قحطى و بيمارى هاى واگيردار
در انجيل متى به نقل از عيسى مسيح عليه السلام آمده است:
و چون به كوه زيتون نشسته بود شاگردانش در خلوت نزد وى آمده گفتند: به ما بگو كه اين امور كى واقع مى شود و نشان آمدن تو و انقضاى عالم چيست؟ عيسى در جواب ايشان گفت: زنهار كسى شما را گمراه نكند! از آن رو كه بسا به نام من آمده خواهند گفت كه : من مسيح هستم ، و بسيارى را گمراه خواهند كرد. و جنگ ها و اخبار جنگ ها را خواهيد شنيد. زنهار مضطرب مشويد؛ زيرا وقوع اين هم لازم است؛ ليكن انتها هنوز نيست؛ زيرا قومى با قومى و مملكتى با مملكتى مقاومت خواهند نمود و قحطى ها و وباها و زلزله ها در جاى ها پديد آيد. همه اينها آغاز دردهاى زه[۸]است.[۹]
۲ - ۲ . ويرانى هيكل سليمان
يكى از نشانه هاى مهم ظهور در عهد جديد ، ويرانى هيكل سليمان (معبد يهودى قدس) است كه حضرت عيسى خود به آن اشاره كرده است:
پس چون مكروهِ ويرانى را كه به زبان دانيال نبى گفته شده است در مقام مقدّس برپا شده بينيد - هركه خوانَد دريافت كند - آنگاه هركه در يهوديه باشد به كوهستان بگريزد و هركه بر بام باشد به جهت برداشتن چيزى از خانه به زير نيايد و هركه در مزرعه است به جهت برداشتن رخت خود برنگردد. ليكن واى بر آبستنان و شيردهندگان در آن ايام! پس دعا كنيد تا فرار شما در زمستان يا در سبت[۱۰]نشود؛ زيرا در آن زمان چنان مصيبت عظيمى ظاهر مى شود كه از ابتداى عالم تا كنون نشده و نخواهد شد! و اگر آن ايام كوتاه نشدى هيچ بشرى نجات نيافتى؛ ليكن به خاطر برگزيدگان آن روزها كوتاه خواهد شد.[۱۱]
۲ - ۳ . تاريكى خورشيد و ماه و ستارگان (اختلال در نظام طبيعت)
از ديگر نشانه هاى پيش از بازگشت مسيح اختلال در نظام طبيعت است. بنا بر انجيل مرقس حضرت عيسى عليه السلام در اين باره چنين فرموده است:
و در آن روزهاى بعد از آن مصيبت خورشيد تاريك گردد و ماه نور خود را بازگيرد و ستارگان از آسمان فرو ريزند و قواى افلاك متزلزل خواهد گشت.[۱۲]آن گاه پسر انسان را بينند كه با قوّت و جلال عظيم بر ابرها مى آيد.[۱۳]
۲ - ۴ . ظهور مسيحان و انبياى دروغين
يكى ديگر از نشانه هايى كه عيسى عليه السلام به آن اشاره كرده، ظهور مسيحان و انبياى دروغين است. در انجيل آمده است:
آن گاه اگر كسى به شما گويد: اينك مسيح در اين جا يا در آن جا است باور مكنيد؛ زيرا مسيحان كاذب و انبياى كَذَبه ظاهر شده علامات و معجزات عظيمه چنان خواهند نمود كه اگر ممكن بودى برگزيدگان را نيز گمراه كردندى. اينك شما را پيش خبر دادم.[۱۴]
در سِفر اعمال رسولان به برخى از اين مسيحان دروغين اشاره شده است.[۱۵]
۲ - ۵ . ناگهانى بودن ظهور
شاگردان عيسى عليه السلام در باره زمان ظهور از او پرسيدند و او در جواب فرمود:
ولى از آن روز و ساعت غير از پدر هيچ كس اطّلاع ندارد نه فرشتگان در آسمان و نه پسر هم. پس برحذر و بيدار شده دعا كنيد؛ زيرا شما نمى دانيد آن زمان كى مى آيد.آمدن آن روز مانند شخصى است كه به سفر رفته و خانه خود را به خادمان سپرده است تا هر كس كار خود را انجام دهد و به دربان سپرده است كه گوش به زنگ باشد. پس بيدار باشيد؛ زيرا نمى دانيد كه در چه وقت صاحب خانه مى آيد؛ در شام يا نصف شب يا بانگ خروس يا صبح. مبادا ناگهان آمده شما را خفته يابد. امّا آنچه به شما مى گويم، به همه مى گويم: بيدار باشيد.[۱۶]
عيسى عليه السلام بارها به شاگردانش تأكيد كرده است كه همواره آماده ظهور باشند. سفارش عيسى عليه السلام به شاگردانش در انجيل متى چنين بيان شده است:
امّا از آن روز و ساعت هيچ كس اطّلاع ندارد حتّى ملائكه آسمان جز پدر من و بس. ليكن چنان كه ايام نوح بود ظهور پسر انسان نيز چنان خواهد بود؛ زيرا همچنان كه در ايام قبل از طوفان مى خوردند و مى آشاميدند و نكاح مى كردند و منكوحه مى شدند تا روزى كه نوح داخل كشتى گشت و نفهميدند تا طوفان آمده همه را ببرد، همچنين ظهور پسر انسان نيز خواهد بود. آن گاه دو نفرى كه در مزرعه اى مى باشند يكى گرفته و ديگرى واگذارده شود ... پس بيدار باشيد ؛ زيرا نمى دانيد در كدام ساعت سرور شما مى آيد. ليكن اين را بدانيد كه اگر صاحب خانه مى دانست در چه پاس از شب دزد مى آيد بيدار مى ماند و نمى گذاشت كه به خانه اش نقب زند. لهذا شما نيز حاضر باشيد؛ زيرا در ساعتى كه گمان نبريد پسر انسان مى آيد.[۱۷]
۲ - ۶ . جنگ آرماگدون (هَرْمَجِدّون)
از مهم ترين نشانه هاى ظهور عيسى در عهد جديد جنگ آرماگدون است؛ زيرا مسيحيان معتقدند براى ظهور مسيح مى بايست جنگى بسيار ويران گر اتّفاق بيفتد. در باره اين جنگ در مكاشفه يوحنا چنين نقل شده است:
و ششمين پياله خود را بر نهرِ عظيمِ فرات ريخت و آبش خشكيد تا راه پادشاهانى كه از مشرقِ آفتاب مى آيند مهيا شود. و ديدم كه از دهان اژدها و از دهان وحش و از دهان نبى كاذب، سه روحِ خبيث چون وَزَغ ها بيرون مى آيند؛ زيرا آنها ارواح ديوها هستند كه معجزات ظاهر مى سازند و بر پادشاهان تمام رُبع مسكون خروج مى كنند تا ايشان را براى جنگِ آن روز عظيمِ خداى قادر مطلق فراهم آورند. اينك چون دزد مى آيم! خوشا به حال كسى كه بيدار شده رختِ خود را نگاه دارد؛ مبادا عريان راه رود و رسوايى او را ببينند. و ايشان را به موضعى كه آن را در عبرانى حارمجِدّون مى خوانند فراهم آوردند.[۱۸]
اين جنگ بين دو لشكر خواهد بود؛ لشكر مؤمنان كه به رهبرى يك فرشته و خود عيسى، و لشكر كافران كه به رهبرى پادشاهان زمين است. در اين جنگ كافران به دست اسب سوار كشته مى شوند. در مكاشفه يوحنا آمده است:
و ديدم فرشته اى را در آفتاب ايستاده كه به آواز بلند تمامى مرغانى را كه در آسمان پرواز مى كنند ندا كرده مى گويد: «بياييد و به جهت ضيافتِ عظيمِ خدا فراهم شويد. تا بخوريد گوشت پادشاهان و گوشت سپه سالاران و گوشت جباران و گوشت اسب ها و سواران آنها و گوشتِ همگان را چه آزاد و چه غلام ، چه صغير و چه كبير». و ديدم وحش و پادشاهان زمين و لشكرهاى ايشان را كه جمع شده بودند تا با اسب سوار و لشكر او جنگ كنند. و وحش گرفتار شد و نبى كاذب با وى كه پيش او معجزات ظاهر مى كرد تا به آنها آنانى را كه نشان وحش را دارند و صورت او را مى پرستند گمراه كند. اين هر دو زنده به درياچه آتش افروخته شده به كبريت انداخته شدند. و باقيان به شمشيرى كه از دهان اسب سوار بيرون مى آمد كشته شدند و تمامى مرغان از گوشت ايشان سير گرديدند.[۱۹]
مسيحيان معتقدند در آن روز مؤمنان به آسمان ربوده مى شوند؛ زيرا ملكوت الهى در اين دنيا نيست؛ بلكه در آسمان است . از اين رو وقتى مسيح ظهور مى كند اهل كليسا را مى ربايد و به آسمان مى برد. مستند اين باور، كه «اختطاف» نام دارد، نامه پولس است:
اگر باور مى كنيم كه عيسى مرد و برخاست به همين طور نيز خدا آنانى را كه در [ايمان ] عيسى خوابيده اند با وى خواهد آورد. زيرا اين را به شما از كلام يهُوَه مى گوييم كه ما زنده و تا آمدن سرور باقى باشيم برخوابيدگان سبقت نخواهيم جست. زيرا خود سرور با صدا و با آواز رئيس فرشتگان و با صور خدا از آسمان نازل خواهد شد و مردگان در مسيح اوّل خواهند برخاست. آن گاه ما كه زنده و باقى باشيم با ايشان در ابرها ربوده خواهيم شد تا سرور را در هوا استقبال كنيم و همچنين هميشه با سرور خواهيم بود. پس بدين سخنان همديگر را تسلى دهيد.[۲۰]
۳ . بركات ظهور منجى
پس از ظهور حضرت مسيح و پيروزى اش بر دروغ گويان و پليدان جهان، خوشبختى و آسايش هزارساله در زمين آغاز مى شود. در اين مدّت جهان پر از عدالت و خوشبختى و رفاه خواهد بود. عهد جديد اين دوره را «قيامت اوّل» ناميده است :
و ديدم فرشته اى را كه از آسمان نازل مى شود و كليد هاويه[۲۱]را دارد و زنجيرى بزرگ بر دست وى است. و اژدها يعنى مار قديم را كه ابليس و شيطان مى باشد گرفتار كرده او را تا مدّت هزار سال در بند نهاد. و او را به هاويه انداخت و در را بر او بسته مهر كرد تا امتّ ها را ديگر گمراه نكند تا مدّت هزار سال به انجام رسد و بعد از آن مى بايد اندكى خلاصى يابد. و تخت ها ديدم و برآنها نشستند و به ايشان حكومت داده شد و ديدم نفوس آنانى را كه به جهت شهادت عيسى و كلام خدا سر بريده شدند و آنانى را كه وحش و صورتش را پرستش نكردند و نشان او را بر پيشانى و دست خود نپذيرفتند كه زنده شدند و با مسيح هزار سال سلطنت كردند، و ساير مردگان زنده نشدند تا هزار سال به اتمام رسيد. اين است قيامت اول. خوشحال و مقدّس است كسى كه از قيامت اول قسمتى دارد. بر اينها موت ثانى[۲۲]تسلّط ندارد؛ بلكه كاهنان خدا و مسيح خواهند بود و هزار سال با او سلطنت خواهند كرد.[۲۳]
مسيحيان معتقدند پس از اين دوران، قيامت كبرا و داورى و مجازات بر پا مى شود، تا هر كسى بنا بر اعمالش پاداش يا كيفر داده شود. در مكاشفه يوحنا آمده است:
و اينك به زودى مى آيم و اجرت من با من است تا هركسى را به حسب اعمالش جزا دهم. من الف و ياء و ابتدا و انتها و اول و آخر هستم.[۲۴]
همچنين در باره آن روز مى گويد:
و ديدم تختى بزرگِ سفيد و كسى را بر آن نشسته كه از روى وى آسمان و زمين گريخت و براى آنها جايى يافت نشد. و مردگان را خُرد و بزرگ ديدم كه پيش تخت ايستاده بودند و دفترها را گشودند. پس دفترى ديگر گشوده شد كه دفتر حيات است و بر مردگان داورى شد به حسب اعمال ايشان از آنچه در دفترها مكتوب است.[۲۵]
[۱]به لاتين «Iud×a» نام بخشى كوهستانى در جنوب سرزمين فلسطين است كه امروزه ميان دولت خودگردان فلسطين و دولت اشغالگر ، تقسيم شده است .
[۲]سامره واژه اى عبرانى، و نام شهرى در فلسطين است. اين شهر را پادشاهى به نام عمرى ساخته است، كه در زمان تجزيه سرزمين فلسطين پس از حضرت سليمان عليه السلام مركز سرزمين اسرائيل بود (ر. ك: كتاب اول پادشاهان ۱۶: ۲۴) .
[۳]اعمال رسولان ۱: ۶ - ۱۱.
[۴]در برخى از ترجمه ها آمده است: «شيپور بزرگ به صدا خواهد آمد و او فرشتگان خود را مى فرستد تا برگزيدگان خدا را از چهار گوشه جهان و از كرانه هاى فلك جمع كنند».
[۵]متى ۲۴: ۳۰ - ۳۱.
[۶]مرقس، ۱۳: ۲۴ - ۲۶.
[۷]مكاشفه يوحنا ۱: ۷.
[۸]يعنى اينها پيش درآمد بلاهاى بعدى است.
[۹]متى ۲۴: ۳ - ۸ .
[۱۰]روز شنبه كه دروازه هاى شهر بسته است.
[۱۱]متى ۲۴: ۱۵ - ۲۱.
[۱۲]اين علامت قبل از قيامت واقع مى شود؛ چنان كه بازگشت حضرت عيسى هم قبل از قيامت است.
[۱۳]مرقس ۱۳: ۲۴ - ۲۶.
[۱۴]متى ۲۴: ۲۴.
[۱۵]اعمال رسولان ۵: ۳۶ - ۳۷.
[۱۶]مرقس ۱۳: ۳۲ - ۳۷.
[۱۷]متى ۲۴: ۴۲ - ۴۴.
[۱۸]مكاشفه يوحنا ۱۶: ۱۳ - ۱۶.
[۱۹]مكاشفه يوحنا ۱۹: ۱۹ - ۲۱.
[۲۰]اوّل تسالونيكيان ۴: ۱۴ - ۱۷.
[۲۱]هاويه يكى از نام هاى دوزخ، يا يكى از طبقات آن است.
[۲۲]«موت و عالم اموات به درياچه آتش انداخته شد. اين است موت ثانى، يعنى درياچه آتش» (مكاشفه يوحنا ۱۴: ۲۰).
[۲۳]مكاشفه يوحنا ۲۰:۱ - ۶.
[۲۴]مكاشفه يوحنا ۲۲: ۱۲ - ۱۳.
[۲۵]مكاشفه يوحنا ۲۰: ۱۱ - ۱۳.
