2 . سبب عدم نقل برخى از روايات كلينى

سؤال مهم تر در اين باره ، آن است كه با وجود آن كه كتاب كلينى در دسترس شيخ صدوق بوده است، چرا ايشان، 47 روايت، يعنى نزديك به 22 درصد از روايات الكافى را نقل نكرده است.
آيا عدم نقل اين مقدار از روايات، ناشى از تفاوت باور و تفكّر اين دو عالم شيعى است و يا علّت ديگرى دارد؟
بررسى اين گروه از روايات، ظرافت هاى موجود در اين پرسش را تبيين مى كند.
اولاً اين كه برخى از اين روايات، جايگاه مناسبى در تبويب كتاب التوحيد صدوق نيافته اند. مثلاً باب «الخير و الشر»، ^۱ در كتاب التوحيد صدوق وجود ندارد ، بنا بر اين، سه حديث موجود در آن عنوان نيز گزارش نشده است. چهار روايت از روايات باب «النوادر» الكافى، ^۲ نيز در كتاب التوحيد صدوق نيامده است ؛ چون مرتبط با جايگاه امام و حجّت الهى در نظام آفرينش است و ارتباط روشنى با كتاب التوحيد ندارد.
سه روايت از ابواب نهايى كتاب نيز در ارتباط با مباحث حجّت الهى و هدايت الهى اند . ^۳
نتيجه آن كه شيخ صدوق، براى ده روايت از روايات الكافى، جايگاه مناسبى نيافته است.
ثانيا ، عدم نقل برخى از روايات، نشان از تفاوت نظر اين دو عالم بزرگ حديثى است. شايسته ترين نمونه هايى كه اختلاف نظر و ديدگاه اين دو را بروز مى دهد، باب هاى «بداء» و «جبر و قدر» است.