ب . شيخ محمّد بن الحسن الحرّ العاملى (م 1104 ق)
تا آن جا كه جستجو كرده ايم ، شيخ حرّ عاملى ، در دو كتاب ارزشمند خود ، يعنى وسائل الشيعة و الفصول المهمّة ، از عناوين ابواب الكافى ، بهره برده است. گرچه شايد شمار اين گونه استفاده ها فراوان نباشد ، ولى در جاى خود ، در اين دو كتاب مهم ـ بويژه وسائل الشيعة ـ و از سوى شخصيتى چون شيخ حرّ ، با اهميت مى نمايد. در اين جا به يكى از اين نمونه ها اشاره مى كنيم و از نمونه هاى ديگر ، در پاورقى ياد مى كنيم:
وى بابى از «كتاب النكاح» را «باب كراهية الرهبانيّة و ترك الباه و كذا اللحم و الطيب» ناميده است. ۱ نزديك به اين عنوان در الكافى نيز به چشم مى خورد. ۲ وى سپس در حاشيه اين عنوان نگاشته است:
عنوان اين باب ، با عبارت كلينى ، هماهنگ است و كراهت در سخن پيشينيان و در احاديث براى تحريم به كار مى رود ، همان گونه كه در عبارت كلينى در باب «طبقات الأئمّة و كراهيّة القول فيهم بالنبوّة» ۳ و نمونه هاى ديگر ديده مى شود ، پس بايد [به اين نكته] دقّت شود . ۴
اين كه معناى كراهت در عنوان «باب طبقات الأئمّة» تحريم باشد، امرى ممكن و نزديك به واقع است ؛ امّا اگر خواست ايشان ، آن است كه در همه سخنان پيشينيان و در همه احاديث ، كراهت به معناى تحريم است ، اين ، نكته اى است كه بايد پس از بررسى بيشتر درباره آن سخن گفت.
البته ناگفته نگذاريم كه در برخى نمونه ها ـ مانند آنچه گذشت ـ گرچه عنوان باب بر روى هم با عنوان الكافى ، يكى است ، ولى تفاوت هاى اندكى در برخى واژگان به چشم مى خورد كه چندانْ قابل ملاحظه نيست. ۵
1.وسائل الشيعة، ج ۲۰، ص ۱۰۶.
2.الكافى، ج ۵، ص ۴۹۴ . در عنوان الكافى ، عبارت «و كذا اللحم و الطيب» وجود ندارد.
3.الكافى، ج ۱، ص ۳۲۷. عنوان باب در الكافى چنين است: «باب فى أنّ الأئمّة عليهم السلام بمن يُشبهون ممّن مضى وكراهيّة القول فيهم بالنبوّة».
4.وسائل الشيعة ، ج ۲۰ ، ص ۱۰۶ .
5.براى مشاهده نمونه هاى ديگرى از اين گونه عنوان باب ها ، ر . ك : وسائل الشيعة، ج ۲۷، ص ۲۱۹ و ۲۲۴ ؛ الفصول المهمّة، ج ۱، ص ۳۹۵.
