و يا بيشتر) استخراج نموده است، براى هر حديث، يك سند نيز تنظيم نموده (از مشايخ حديث خودش تا امام معصومى كه روايت از او شرف صدور يافته).
پس كتاب الكافى، مجموعا مستند به يك شيخ الروايه و يا مستند به يك سند و مستند به يك معصوم نيست؛ بلكه مستند است به معصومان چهارده گانه و اصول چهارصدگانه و هزاران راوى. اين كار بسيار وزين و گران سنگى است و زحمات طاقت فرسايى را مى طلبد. وى با اين شيوه، كار را بر آيندگان و پژوهندگان اسناد و متون روايات، آسان نمود. به تعبير ديگر، مرحوم كلينى در اين كتاب، رنج خود و راحت ديگران را طلبيده است؛ چون در سايه اين كار طاقت فرسا و پر زحمت، ديگران به راحتى آگاه مى شوند كه سير اين روايت چگونه بوده و از چه كسى نقل شده است.

امتياز چهارم

مرحوم كلينى در الكافى، غالبا اخبار و روايات معارض را نقل نكرده، ^۱ در حالى كه شيخ طوسى رحمه الله در دو كتاب التهذيب و الاستبصار، احاديث متعارضه را نقل نموده است. كلينى در الكافى، چون تنها اخبار دست اول و درجه يك را بيان كرده به همين دليل ناچار به حلّ متعارضات و اعمال باب تزاحم و تعارض و اجراى مرجّحات باب تعادل و ترجيح نشده است و اين، خود يك خط مشى مستقيم است كه هم سيره و روش خود كلينى را مشخص مى كند و هم يك مسير مستقيم در برابر فقها و مجتهدان قرار داده است.

امتياز پنجم

كلينى در كتاب الكافى، از برخى اساتيدش روايتى نياورده و چه بسا روايتى از