علّامه سيد مرتضى عسكرى نيز مى گويد:
و ألّف فى هذا العصر ثقة الإسلام الكلينى اوّل موسوعة حديثية فى مدرسة أهل البيت أسماها الكافى جمع فيها قسما كبيرا من رسائل خريجى هذه المدرسة التى كانت شائعة فى ذلك العصر يرويها المئات عن أصحابها وبذلك بدئ عهد جديد فى تدوين الحديث بمدرسة أهل البيت . ۱
منظور او از اين رسائل، همان است كه در چند سطر قبل گفته:
حتى بلغ عدد الدارسين عليه (أى على الصادق عليه السلام ) أربعة آلاف شخص وكان تلاميذهم يدوّنون أحاديثهم فى رسائل صغيرة تسمّى بالاُصول... . ۲
شناختى از كتاب «الكافى»
كتاب بزرگ الكافى (براساس آخرين چاپ و نشر آن) مشتمل بر هشت مجلّد به شرح ذيل است:
1 . اصول : دو جلد، 2 . فروع : پنج جلد، 3 . روضه : يك جلد .
اصول الكافى، شامل احاديثى مشتمل بر فضيلت علم و دانش، تحسين عقل و نكوهش جهل، مباحث اصول دين و مذهب، اعتقادات (كتاب الحجة) و اخلاقيات و... است.
فروع الكافى، شامل يك دوره احاديث فقهى از طهارت تا ديات است.
روضه الكافى، شامل رواياتى است درباره مطالب گوناگون اخلاق، تفسير، تاريخ، علوم و معارف ديگر.
آنچه عناوين اصلى تمام كتاب الكافى را تشكيل مى دهد (طبق آنچه در رجال النجاشى نقل شده) بدين شرح است:
كتاب العقل، كتاب فضل العلم، كتاب التوحيد، كتاب الحجه، كتاب الايمان
1.. مقدمه مرآة العقول ، ج ۲ ، ص ۵۰۹ .
2.. همان جا.
