آورديم.
صحيح، آن است كه تمام راويان حديث، به وسيله برخى از امامان اربعه رجال، توثيق صريح شده باشند. موثّق، آن است كه برخى از راويان ، امامى مذهب نبوده، اما توثيق شده باشند.
حَسن، آن روايتى است كه راويان آن، امامى و ممدوح باشند، ليكن توثيق صريحى در حقّ آنها وجود ندارد.
ضعيف، آن است كه شرايط و اوصاف سه قسم قبلى را نداشته باشد و اين، خود داراى اقسامى است.
با اين حال، اين تقسيم، ربطى به متن حديث ندارد؛ چه بسا روايات صحيح السند، كه وثوق به صدور آنها از معصوم عليه السلام حاصل نگرديده و مورد اعتراض اصحاب باشند (بنا بر حجّيت روايت موثوق الصدور، نه خبر ثقه) و چه بسا روايت ضعيف السند، كه به وسيله قرائن و نشانه هاى بيرونى و از جمله، عمل اصحاب و يا مطابقت با كتاب و سنّت كه موثوق الصدور شده، واجد شرايط قبول قرار گيرد.
پس بايد برخى روايات صحيحه، عملاً ضعيف و متروك و بعضى روايات ضعيف، عملاً قوى و حجّت و مورد عمل باشند. با اين حال، برخى از اعلام معاصرين، اخبار را به دو قسم (و نه چهار قسم) تقسيم كرده اند: 1. خبر مقبول موثوق الصدور، 2. روايت غير مقبول و غير موثوق الصدور. ۱ پس روايت ضعيف واقعى در الكافى، كجا و كدام است؟
دو. اصطلاح قدما با اصطلاح متأخّران، در امر صحّت و ضعف، متفاوت است؛ چه بسا روايتى كه نزد قدما صحيح باشد و نزد متأخّران، ضعيف اعلام گردد و بالعكس. حال، مراد از روايت ضعيف در الكافى كدام است؟
1.. ر.ك: كتب اصولى و فقهى، سيد عبدالأعلى سبزوارى (م ۱۴۱۳ ق).
