كليني و نخستين گزيده‏‌هاي حديثي شيعه دوازده‌‏امامي - صفحه 334

پيش تر نيز بدان اشاره شد ، البته با اندكى تفاوت در نگاه راويان شيعه نسبت به جايگاه امامان به عنوان افراد روحانى (داراى جنبه قدسى) و رهبران سياسى جامعه اسلامى.
بنا بر اين ، در زمينه اسناد ، ممكن است چند پرسش مطرح شود. براى مثال ، وقتى كلينى در برخى از اسناد روايات ، عبارت «عدّة من أصحابنا» را مى آورد، آن چگونه فهميده مى شود؟ ۱ براى نمونه ، در بيان سلسله راويان حديثى آمده است:
عدّة من أصحابنا ، عن أحمد بن محمّد بن خالد ، عن الحسن بن على بن يقطين ، عن محمّد بن سنان ، عن أبى الجارود ، عن أبى جعفر عليه السلام ، قال : إنّما يداقّ اللّه العباد فى الحساب يوم القيامة على قدر ما آتاهم من العقول فى الدنيا ؛ ۲ گروهى از اصحاب ما ، از احمد بن محمّد بن خالد ، از حسن بن على بن يقطين ، از محمّد بن سنان ، از ابو الجارود ، از ابو جعفر (امام باقر عليه السلام ) نقل كردند كه ايشان فرمود : «خداوند ، در روز رستاخيز ، در حساب بندگانش به اندازه خِردى كه در دنيا به آنها داده است ، باريك بينى مى كند» .
تنها از طريق كمك گرفتن از ويرايش عربى ـ انگليسى الكافى و با بهره گيرى از مقدّمه ارزشمندى كه ناشر درباره اين مسئله ارائه نموده ، اين مشكل قابل حلّ است. در اين مقدّمه ، ناشر ، ميان چهار گروه از مشايخ و استادان كلينى تمايز قائل مى شود. ۳ ليكن اين مطلب هنوز كامل روشن نيست كه آيا همسانى يك گروه از مشايخ از طريق نقل حديث مشترك آنها حاصل مى شود يا از طرق مختلف ديگر. به هر حال ، احاديث ديگرى نيز هستند كه توضيح ناشر درباره آنها ره گشا و قابل پذيرش نيست ؛ زيرا به

1.همان، ح ۱ ، ۳ ، ۷ ، ۱۱ ـ ۱۵ ، ۲۳ ، ۲۴ ، ۲۷ ـ ۳۰ ، ۳۳ ـ ۳۶ ، يعنى هجده حديث از مجموعه ۳۶ حديث اين بخش.

2.الكافى، ج ۱، ص ۲۸، ح ۷.

3.همان ، ج ۱ ، بخش اوّل ، ش ۱ . همچنين براى آگاهى بيشتر از اسامى مشايخ كلينى در عبارت «عدّة من أصحابنا» مى توانيد به مقدمه ناشر در چاپ انگليسى الكافى (ص ۴۷) مراجعه نماييد .

صفحه از 348