كليني و نخستين گزيده‏‌هاي حديثي شيعه دوازده‌‏امامي - صفحه 341

او در اين اثر ، كتاب استادش ابن بابويه شيخ صدوق ۱ با نام الاعتقادات را تصحيح كرده است . وى از دو دسته دلايل عقلى و نقلى ـ كه بيشتر در الكافى كلينى نقل شده است ـ بهره برده است. اهمّيت الكافى به عنوان يك منبع تاريخى نيز روشن است. كتاب الإرشاد ۲ شيخ مفيد كه محتواى آن ، جزئياتى از زندگانى دوازده امام شيعى را در بر دارد ، به طور آشكار ، از موادّى كه اساسا ريشه آنها به باب تاريخ از «كتاب الحجّة» الكافى ـ بخشى از اصول الكافى ـ بر مى گردد، تأليف يافته است.
در پايان بايد تذكّر دهم كه الكافى ، هر چند نخستين مجموعه حديثى شيعه نيست ، ليكن نخستين مجموعه جامع در اين رشته به شمار مى آيد. در مقايسه با مجموعه هاى حديثى اهل سنّت ، مجموعه الكافى ، نسبتا متأخّر است و توجيه آن ، مبتنى بر توجّه به اين حقيقت است كه شيعه دوازده امامى بعد از دوره غيبت امام عصر عليه السلام ، اقدام به جمع حديث نموده است ؛ چرا كه قبل از آن ، راضى به حضور امامان خودشان بودند كه در نگاه شيعيان ، منبع اصلى و نخستين اخذ اطّلاعات اسلامى پس از پيامبر اسلام بودند. ۳

پيوست: بخش هاى فرعى «الكافى»

بخش اوّل: «الاُصول»

1. كتاب العقل و الجهل: داراى يك باب با 34 حديث.

1.درباره ابن بابويه ، ر.ك : همان، ج۳، ص ۷۲۶ و ۷۲۷.

2.الإرشاد، شيخ مفيد ، قم : مكتبة بصيرتى ؛ كتاب الهداية، ترجمه: هووارد، دبى، بنياد أهل البيت عليهم السلام .

3.«الروضة» ، بخش سوم الكافى را ناديده گرفتيم ؛ زيرا موضوعات گوناگون اين بخش بر اساس يك شيوه معيّن ، توزيع نشده اند. منبع مراجعه شده براى گزارش عناوين دو بخش «الاُصول» و «الفروع» الكافى كه در اين فهرست آمده، عبارت است از: الاُصول الكافى، ۲ ج، بيروت : دار المعاريف، ۱۴۰۱ ق ، اوّل / ۱۹۸۰ م ؛ الفروع الكافى، ۲ ج، تهران : دار الكتاب الإسلامية، ۱۳۹۱ ق / ۱۳۵۰ ش /۱۹۷۱ م : تلخيصى كوتاه انجام شده توسّط جورج ويژدا با عنوان «مختصر كتاب التوحيد كلينى»، نشر يافته در : ACIRAGNUH/ ۲۱ ON/ PP. ۱۳۲- ۴۳ AILATNEIRO ATCA AITNEICS AIMEDACA MUR.

صفحه از 348