نيست؛ چه اين كه نيازمند وجود كتاب يا كتاب هاى فقهى و استدلالى يا فتوايى از وى نيست ، بلكه بهترين و گوياترين سند آن، خود كتاب الكافى است. اگر داورى و تصريحات تراجم نگاران بر شخصيت فقهى و اجتهادى كلينى نيز در ميان نبود ، تنها مرورى بر كتاب ها و ابواب مختلف الكافى و عناوين و نوع گزينش ، چينش فصول ، ابواب و روايات آن ، براى كسانى كه با فقه و لوازم فقاهت و اجتهاد آشنا باشند، به خوبى نشان مى دهد كه مؤلّف آن، هر كس كه باشد، فقيهى ماهر و مجتهدى بزرگ است كه توانسته اين گونه عالمانه و فقيهانه، اين مجموعه بزرگ را گرد آوَرَد و مدوّن سازد.
افزون بر آن اين كه انگيزه اصلى كلينى در تأليف الكافى ، ارائه متنى براى عمل و چارچوبى براى دستيابى به معارف حقيقى و صحيح بوده است و درخواست كننده نيز با توجّه به اختلاف و تعارض روايات، خواهان كتابى شده است كه دربردارنده ابعاد مختلف دين باشد و هر كس خواهان دانش دين و عمل به آن، بر اساس روايات صحيح و احكام ثابت باشد و بخواهد از راه عمل به آن، به وظيفه الهى و دينى خود عمل كند، به آن رجوع كند و اين، چنان كه پيداست، نمى تواند ويژگى يك كتاب روايى تنها باشد؛ بلكه ويژگى كتابى فتوايى و اجتهادى است كه البته متن اصلى آن ، گفتارها و احكامى است كه به عنوان روايت، از حضرات معصومان عليهم السلام گزينش و نقل شده است:
كتاب كاف ، جمع [فيه] من جميع فنون علم الدين ما يكتفى به المتعلّم، و يرجع إليه المسترشد، و يأخذ منه من يريد علم الدين و العمل به بالآثار الصحيحة عن الصادقين عليهم السلام و السنن القائمة التى عليها العمل و بها يؤدّى فرض اللّه ـ عزّ و جلّ ـ و سنّة نبيّه صلى الله عليه و آله . ^۱
علاوه كه كلينى به رغم اين كه هدف وى ، مجموعه اى روايى براى شناخت