اجتهادات و بيانات ثقة الإسلام كليني - صفحه 275

ب . تقويم نگارى براى اهل بيت عليهم السلام

كلينى پس از كتاب توحيد، كتاب حجّت را مى گشايد. «كتاب الحجّة» را آن گونه كه خود در مقدّمه آورده ، مقدارى توسعه داده است ، هر چند در مقدّمه كتاب گفته است كه حقّ آن را به صورت كامل ادا نكرده است . و از اين رو ، تصميم داشته اگر فرصت يافت ، كتابى گسترده تر و كامل تر در اين باب بنگارد و حقّ اين موضوع را به كمال ادا كند. ۱
در اين بخش از كتاب ، علاوه بر جايگاه امامت و ويژگى امامان عليهم السلام و نصوص بر امامت آنان، بخشى را نيز با عنوان «أبواب التاريخ» ، به تاريخ اهل بيت عليهم السلام ، از پيامبر اكرم صلى الله عليه و آله تا حضرت حجّت(عج) اختصاص مى دهد و باب به باب ، روايات تاريخى مربوط به آن برگزيدگان خداوند را نقل مى كند. باب ها را نيز با عنوان «مولد» و به نام آنان گشوده و در هر باب، روايات متناسب آن را بازگو مى كند. امّا در تمام اين ابواب و پيش از ذكر روايات، خود به شيوة تاريخ نويسان و تراجم نگاران ، سرفصل هايى از زندگى آنان را برمى شمارد و به اصطلاح به تقويم نگارى تاريخ اهل بيت عليهم السلام مى پردازد. وى مطالب را به گونه اى نقل مى كند كه نشان مى دهد نظر وى است كه طبعاً مستند به ادلّه و شواهد روايى و تاريخى بوده كه او بر آن ها اعتماد كرده است. بجز مواردى چند كه احتمال ديگر را نيز نقل كرده ، قريب به اتّفاق ، گزارش ها را به صورت جزمى و بدون ترديد ارائه كرده است.
با توجّه به اين كه در تاريخ مواليد ، وفيات و برخى ويژگى هاى ديگر حضرات اهل بيت عليهم السلام نوعاً شاهد گفته ها و روايات چندى هستيم، گفته هاى كلينى كه با اشراف بر منابع و شواهد و بر اساس استنباط و ترجيحات اجتهادى وى است ، داراى اهميت است و ما نيز به صورت كامل و بدون داورى بازگو مى كنيم:

1.همان، ص ۹.

صفحه از 308