يعنى : من كان متنحياً . ^۱
ظاهر سخن حضرت امير عليه السلام ، اطلاق دارد و رخصت ، شامل همه مى شود، چه نزديك و چه دور. جمله افزوده پايانى ، رخصت عدم شركت در نماز جمعه را در چنين روزى به كسانى محدود كرده است كه دور هستند و نه كسانى كه در شهر و نزديك محلّ برگزارى نمازاند. گفته شده اين افزوده ، سخن امام عليه السلام است، امّا از جمله ، مجلسى اوّل آن را سخن كلينى شمرده است. وى ، ضمن اشاره به اختلاف ميان اصحاب كه آيا رخصت ، عامّ است يا محدود به كسانى است كه راهشان دور است، به جمع ميان اخبار توسط جمعى از اصحاب اشاره مى كند و سخن كلينى را به اعتبار روايت ديگرى از اسحاق بن عمار مى داند كه تصريح به رخصت براى اين دسته شده است. ^۲

چهار. وقت تلبيه

درباره وقت و مكان تلبيه احرام ، روايات چندى وارد شده است . از جمله موثّقه اسحاق بن عمّار از امام كاظم عليه السلام كه اسحاق به حضرت عرض كرد: وقتى شخص پس از نماز واجب ، محرم مى شود ، آيا وقتى شتر او را بلند مى كند ، تلبيه گويد يا پس از نماز در حالى كه هنوز نشسته است؟ امام فرمود : «اى ذلك شاء صَنَعَ».
كلينى پس از اين روايت مى نويسد :
هذا عندى من الأمر المتوسَّع ، إلّا أنّ الفضل فيه أن يظهر التلبية حيث أظهر النبى صلى الله عليه و آله على طرف البيداء . و لا يجوز لأحد أن يجوز ميل البيداء إلّا و قد أظهر التلبية . و أوّل البيداء ، أوّل ميل يلقاك عن يسار الطريق. ^۳
و به اين ترتيب ، پاسخ امام عليه السلام را از باب تخيير مى گيرد. اگر كسى دنبال فضيلت