هذا ما ذكر اللّه عز و جل فى كتابه من الفرائض ، فكلّ ما خالف هذا على ما بينّاه ، فهو ردّ على اللّه و على رسوله صلى الله عليه و آله و حكم بغير ما انزل اللّه . و هذا نظير ما حكى اللّه عز و جل عن المشركين حيث يقول: «وَقَالُواْ مَا فِى بُطُونِ هَـذِهِ الْأَنْعَـمِ خَالِصَةٌ لِّذُكُورِنَا وَمُحَرَّمٌ عَلَى أَزْوَ جِنَا» . ^۱
و به اين ترتيب ، تأكيد مى كند كه برخى گفته هاى فقيهان عامّه ، مخالف كتاب الهى است و مانند گفته مشركان مى ماند كه از پيش خود ، دسته اى را برخوردار و گروهى را محروم مى كردند. و سپس از كتاب ابى نعيم طحّان ، با سند از زيد بن ثابت نقل مى كند كه يكى از احكام جاهليت اين بود كه فقط مردان ، ارث مى برند نه زنان: «من قضاء الجاهلية أن يورث الرجال دون النساء». ^۲

د. فلسفه حكم

توجّه به حكمت و فلسفه حكم، در سخن مرحوم كلينى به فراوانى نيست، و نويسنده، تنها چهار مورد را يافته است و اينها نيز نشان مى دهد كه انگيزه وى بيشتر رفع ابهام از حكم است و نه ذكر فلسفه احكام؛ چرا كه اين فقيه محدّث، رسالت خود را تدوين متن و سندى براى عمل و وظايف دينى مكلفان مى دانسته است و نه شرح نويسى بر احاديث. از آن جا كه هدف نوشتار، برشمارىِ تمام افزوده هاى قابل توجه كلينى است، اين چهار را نيز پيش روى خواننده مى گذاريم:

1. عبور انسان و حيوان از برابر نمازگزار

يكى از عناوين مورد بحث در فقه عامّه، در بحث نماز حكم عبور از برابر شخص نمازگزار و حكم ايجاد مانع و فاصله ميان خود و عابران است كه از آن به «ستره» نام برده مى شود. متون فقهى اهل سنت به تفصيل به اصل مسئله و فروع و احكام آن