نامگذاری قرآن به قرآن

کلمۀ «قرآن»، هفتاد بار در کتاب مبین مسلمانان به کار برده شده، که بجز چهار مورد (آیات ۱۷ و ۱۸ سورۀ قیامت و دو بار در آیۀ ۷۸ سورۀ اسراء)، از آن با عنوانِ کتاب آسمانی حضرت محمّدˆ یاد شده است.[۱]

دربارۀ ریشه و معنای «قرآن» اختلاف نظر وجود دارد. بیشتر دانشمندان مسلمانِ شیعه و اهل سنّت، بر این باورند که «قرآن»، کلمه ای عربی، و مصدر با معنای وصفی از فعل «قَرأ» است. از آن جا که این فعل، در دو معنای: خواندن (تلاوت)، و فراهم کردن و گرد آوردن به کار رفته است، کلمۀ «قرآن» نیز، در برگیرندۀ دو معنا می شود:

الف. خواندن (زیرا خواندن قرآن، فضیلت فراوان دارد و با خواندن کتاب خدا، می توان اسلام و رسالت پیامبرˆ را بهتر شناخت).

ب. گرد آوردن یا جمع کردن (زیرا در قرآن، حروف و آیات و سوره ها یک جا گرد آمده است).

روایات اسلامی نیز در بسیاری از موارد، کتاب قرآن را کتاب آسمانی حضرت محمّدˆ ذکر کرده اند، مانند: سخن پیامبرˆ در حدیث امام صادق†: «القُرآنُ هُدیً مِنَ الضَّلالَةِ وَ تِبیانٌ مِنَ العَمیٰ؛[۲]قرآن، ره نمایی در برابر گم راهی، و روشنگری در برابر کوری (جهل) است».