نامگذاری قرآن به فرقان

پرسش :

چرا به قرآن، «فرقان» می گویند؟



پاسخ :

کلمۀ «فرقان»، مصدر با معنای اسم فاعل، از فعل «فَرَقَ» است. این فعل به معنای جدایی انداختن میان دو چیز است.

چون قرآن، میان حق و باطل، درستی و نادرستی جدایی می افکند، نام «فرقان» را برای آن نیز به کار می برند[۱]و از این رو یکی از سوره های قرآن نیز «فرقان» نام گرفته است. البتّه در قرآن از کتاب های آسمانی دیگر نیز به دلیل آن که همۀ آنها جدا کنندۀ حق و باطل هستند، با نام «فرقان» یاد می شود که از آن جمله می توان به تورات، کتاب حضرت موسی (ع)، اشاره کرد.[۲]

در بسیاری از روایات اسلامی نیز از نام «فرقان» برای قرآن استفاده شده است. همچنین در برخی روایات، وجوه دیگری برای چرایی نامیدن قرآن به فرقان، وجود دارد، مانند روایتی که پیامبر(ص) در پاسخ پرسش «چرا قرآن، فرقان نامیده شده است؟» فرمود: «چون آیات و سوره های قرآن، پراکنده و جدا از هم نازل شده است. همچنین قرآن در غیر الواح فرو فرستاده شده است، در حالی که صُحُف، تورات و انجیل، همگی در مجموعه ای از الواح و اوراق نازل شده اند»؛[۳]یعنی بر خلاف دیگر کتب آسمانی که یکباره و دفعی و در مجموعه ای از لوح ها و ورق ها نازل شده اند، آیات و سوره های قرآن به صورت جدا از هم و به تدریج نازل شده است.


[۱]. مانند: سورۀ آل عمران، آیۀ ۴؛ سورۀ فرقان، آیۀ ۱؛ سورۀ بقره، آیۀ ۱۸۵.

[۲]. مانند: سورۀ بقره، آیۀ ۵۳ و سورۀ انبیاء، آیۀ ۴۸.

[۳]. علل الشرایع، ص ۴۷۰، ح ۳۳؛ الاختصاص، ص ۴۴؛ بحار الأنوار، ج ۹، ص ۳۰۴، ح ۸ .



بخش پاسخ گویی پایگاه حدیث نت