مفهوم شناسی مخالفت و موافقت حديث با قرآن - صفحه 42

هرگاه حديثي از قول ما براي شما باز گفتند، آن را که قوي‌تر، آسان‌تر و نزديک‌تر به رشد است، قبول کنيد. در صورتي که با کتاب خدا موافقت داشت، من آن را گفته‌ام و اگر موافق با کتاب خدا نبود، من آن را باز نگفته‌ام.
8 . عن عبدالله بن بکير، عن أَبُي جَعْفَرٍ عليه السلام قال:
إِذَا جَاءَكُمْ عَنَّا حَدِيثٌ فَوَجَدْتُمْ عَلَيْهِ شَاهِداً أَوْ شَاهِدَيْنِ مِنْ كِتَابِ الله، فَخُذُوا بِهِ، وَ إِلَّا فَقِفُوا عِنْدَهُ، ثُمَّ رُدُّوهُ إِلَيْنَا، حَتَّي يَسْتَبِينَ لَكُمْ؛۱
عبدالله بن بکير، از امام باقر عليه السلام نقل مي‌کند که ‌فرمود:
هر گاه از ما حديثي به شما برسد، در صورتي که يک يا دو شاهد از کتاب خدا بر مضمون آن يافتيد، آن را بگيريد و گر نه توقف کنيد، سپس آن را به ما باز گردانيد تا حقيقت براي شما آشکار شود.
9. عن ابن علوان، عن جعفر عليه السلام، عن ابيه قال: قرأت في کتاب لعلي عليه السلام أَنَّ رَسُولَ الله صلي الله عليه و آله و سلم قَالَ:
إِنَّهُ سَيُكْذَبُ عَلَي كَمَا كُذِبَ عَلَي مَنْ كَانَ قَبْلِي فَمَا جَاءَكُمْ عَنِّي مِنْ حَدِيثٍ وَافَقَ كِتَابَ الله فَهُوَ حَدِيثِي وَ أَمَّا مَا خَالَفَ كِتَابَ الله فَلَيْسَ مِنْ حَدِيثِي؛۲
ابن علوان، از امام صادق عليه السلام، از قول پدرش نقل مي‌کند که فرمود: در کتابي که متعلق به علي عليه السلام بود، خواندم که رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
همانا بر من دروغ بسته مي‌شود؛ همان طوري که بر پيامبران قبل از من دروغ بستند. پس حديثي که از من به شما رسيده و موافق با کتاب خدا باشد، سخن من است. اما آنچه مخالف کتاب خداست، از سخنان من نيست.

روايات دسته دوم

وجه مشترک اين دسته از احاديث، پيش زمينه اختلاف دو روايت با يکديگر است؛ مثلاً پرسش راوي از اختلاف حديث است؛ هر چند جواب به صورت مطلق آمده است. اين روايات عبارت‌اند از:
1. عن ابي يعفور قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ الله عليه السلام عَنِ اخْتِلَافِ الْحَدِيثِ يَرْوِيهِ مَنْ نَثِقُ بِهِ، وَ مِنْهُمْ مَنْ لَا نَثِقُ بِهِ قَالَ:
إِذَا وَرَدَ عَلَيْكُمْ حَدِيثٌ فَوَجَدْتُمْ لَهُ شَاهِداً مِنْ كِتَابِ الله أَوْ مِنْ قَوْلِ رَسُولِ الله صلي الله عليه و آله و سلم، وَ إِلَّا فَالَّذِي جَاءَكُمْ بِهِ أَوْلَي بِهِ؛ 3
عبد الله بن ابي يعفور مي‌گويد: از امام صادق عليه السلام در مورد اختلاف حديث پرسيدم که آن را اشخاص موثق و غير موثق نقل مي‌کنند. فرمود :
هر گاه حديثي وارد شد که براي آن شاهدي از کتاب خدا يا از قول پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم

1.الکافي، ج۲، ص۲۲۲.

2.بحار الأنوار، ج۲، ص ۲۲۷؛ قرب الاسناد، ص۴۴.

3.الکافي، ج۱، ص۶۹ .

صفحه از 58