كه در هر شرايطي و به وسيله هر كسي قابل ادراک حسّي است. شدت لطافت برخي از موجودات جسماني به حدّي است كه تنها در شرايطي خاص، مانند بعضي حالات عرفاني و معنوي، و يا به وسيله افرادي خاص به ادراک درمي‌آيند؛ همان‌طور كه مثلاً اولياي الهي قادرند كه با چشم باطن و شهودي خود، موجودات لطيفي، مانند جنّيان يا عالم برزخ و موجودات برزخي و بدن مثالي برزخيان و يا انواري خاص را، بيشتر اوقات يا هميشه، مشاهده كنند؛ در حالي که افراد عادي در شرايط معمول ادراكي قادر به ادراک حسّي آنها نيستند. مسلماً ادراک شهودي و عرفاني اميرالمؤمنين عليه السلام از هر ولي خدا و عارفي برتر است.
3. لطافت جسماني، امري نسبي و قابل شدت و ضعف است. همان‌طور كه همه مجردات در يک درجه از تجرد يا وجود و كمالات نيستند و بالاترين آنها نور مقدس پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم است، همه موجودات لطيف هم در يک درجه از لطافت قرار ندارند و بين ارواح حياتي همه انسان‌ها، روح حيات حضرت رسول صلي الله عليه و آله و سلم در رأس همه آنها و در مرتبه‌اي چنان والا از لطافت و نورانيت قرار دارد كه جز براي حضرت علي عليه السلام قابل لمس و مشاهده نيست. به راستي، جز اميرالمؤمنين عليه السلام ـ كه قرآن و حديث وي را همانند نفس پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم معرفي كرده‌اند ۱ و سيد الاوليا و امام العرفاست ـ چه كس ديگري اين قدرت و لياقت دارد كه روح حيات حضرت رسول صلي الله عليه و آله و سلم را مشاهده نمايد و آن را كه هنگام مرگ پيامبر از بدن مباركش خارج شده و به علت سياليت ذاتي آن در دستان حضرت علي عليه السلام ساري و جاري شده است، آن را در كف بگيرد و بر چهره بكشد و حقيقتاً در عالم چه چيزي پربركت‌تر و ارزشمند‌تر از جان پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم كه عمري را با آن زيسته است و با آن به والاترين كمالات دست يافته است وجود دارد؟ از اين رو بود، كه وي از حضرت امير عليه السلام خواست كه هنگام فوت، جان و روح حياتش را به دست خود بگيرد و براي بهره‌مندي از آثار و بركات عظيم مادي و معنويش، آن را بر چهره‌اش بكشد.
کتاب‌نامه ۲
نرم‌افزارها
ـ باب العلم (ويرايش دوم)، اصفهان: مركز تحقيقات رايانه‌اي حوزه علميه اصفهان.
ـ جامع الاحاديث (نسخه 5/2)، قم: مركز تحقيقات كامپيوتري علوم اسلامي (مؤسسه خدمات كامپيوتري نور).
ـ جامع تفاسير نور2 (نورالانوار3)، قم: مركز تحقيقات كامپيوتري علوم اسلامي (مؤسسه خدمات كامپيوتري نور).
ـ دانشنامه جامع نهج‌البلاغه، اصفهان: مركز تحقيقات رايانه‌اي حوزه علميه اصفهان.
1.آيه مباهله و احاديث مربوط به آن.
2.مشخصات كتابشناسي بيشتر كتبي كه در اين فهرست آمده است، از نرم‌افزارهايي گرفته شده است كه آنها را معرفي كرده‌ام. از اين رو، نقصاني كه ممكن است در اين كتابشناسي مشاهده گردد، به اطلاعات مندرج در اين نرم‌افزارها مربوط مي‌‌شود كه كوشيده‌ام تا آن‌جا كه مقدور بوده است، با مراجعه به خود آن كتب يا ديگر مراجع كتابشناسي نقص آنها را برطرف نمايم. همچنين نسخه بحار الأنوار كه در اين مقاله به آن ارجاع داده‌ام، چاپ مؤسسة الوفاء (بيروت) است كه از جلد ۵۴ به بعد، بايد سه شماره به آن افزوده شود تا با چاپ ايران مطابقت داشته باشد.
