كساني كه اين نظر را پذيرفته‌اند، دلايل و شواهد گوناگوني براي اثبات اين‌كه منظور از نفس در اين عبارت، خون است، آورده‌اند كه به آنها اشاره مي‌کنيم:
شواهد ادبي: برخي شواهد ادبي حاكي از اين است كه گاهي نفس به معناي خون به‌كار رفته است و شاهد آن هم اين شعر سموئل بن عاد ۱ است:
تسيل علي حدّ الظُّبات ۲ نفوسنا
و ليست علي غير الظّبات تسيل ۳
همچنين وقتي گفته مي‌‌شود «دفق نفسه، نفس او را ريخت»، اي دمه (يعني خون او را ريخت) ۴
شواهد حديثي و فقهي: در كتب روايي و فقهي نيز اصطلاح «نفس سائلة» به‌كار رفته است و منظور از آن «خون جهنده يا خون روان شونده» است. ۵
شواهد تاريخي: بعضي از مورخان و دانشمندان اسلامي گفته‌اند كه از دهان پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم هنگام مرگ، اندكي خون بيرون آمد و حضرت علي عليه السلام آن خون را به دست گرفت و براي تبرک، بر چهره خود ماليد. ۶
نقد و بررسي
با آن‌كه اغلب شارحان، اين تفسير را اختيار كرده‌اند، ولي تفسير نفس به خون در عبارت حضرت علي عليه السلام صحيح به نظر نمي‌رسد؛ زيرا:
اولاً. هر چند، بنابر شواهد ياد شده، گاهي واژه نفس بر خون هم اطلاق مي‌‌شود، اما همان‌طور كه دانشمندان بزرگ لغت و ادبيات هم گفته‌اند، معناي حقيقي و اوّليه نفس، همان روح است و به صورت مجازي به معناي خون، و حتي گاهي به معناي بدن، به كار رفته است و به خون هم از اين جهت، نفس گفته شده است كه با خروج كامل خون از بدن، نفس هم از بدن خارج مي‌‌شود و مرگ رخ مي‌‌دهد. ۷ بنا
1.۱ . شاعر بزرگ يهودي عصر جاهلي (م حدود ۶۵ ق.)، ساكن خيبر (شمال مدينه) كه در وفاي به عهد ضرب‌المثل بوده است و ديوان شعر كوچكي هم دارد (الاعلام، ج۳، ص۱۴۰).
2.ظُبات، جمع «ظُبة» به معناي لبه تيز شمشير.
3.ترجمه شعر: خون ما بر لبه تيز شمشيرها جاري مي‌‌شود و جز بر لبه شمشيرها جاري نمي‌‌شود.
4.تاج العروس، ماده «نفس».
5.از جمله، ر.ک : الكافي، ج۳، ص۵، ح۴؛ من لايحضره الفقيه، ج۱، ص۷، ح۳؛ تهذيب الاحكام، ج۱، ص۲۲۹، ح۴۶؛ الاستبصار، ج۱، ص۲۶، باب ما ليس له نفس سائلة؛ وسائل الشيعه، ج۱، ص۲۴۱، باب طهارة سُؤْرِ ما ليس له نفس سائلة، و نيز ج۳، ص۴۰۶، باب ۸؛ وص۴۶۱، باب ۳۴ و ص۴۶۳، باب ۳۵ و ص۵۲۷، باب ۸۲؛ بحار الأنوار، ج۵۹ ص۲۹۳ و ج۷۷، ص۲۳، ح۱۴ و ص۷۰ باب ۴ و ص۷۶، ح۳ و ص۸۱، ح۹.
6.از جمله، ر.ک : المصباح شرح كبير نهج‌البلاغه (ابن ميثم بحراني)، شرح نهج‌البلاغه (ابن ابي الحديد) و شرح نهج‌البلاغه، ج۲، ص۳۷۸، (مجلسي). در باره اين که اين عمل علي عليه السلام چگونه با نجاست خون سازگار است، شارحان ديدگاه‌هاي گوناگوني داده‌اند؛ مانند اين که به دليل طهارت كامل معنوي پيامبر و عظمت مقام وي، خون او استثنائاً نجس نيست، و يا هر چند خون پيامبر هم نجس است، ولي حضرت علي عليه السلام براي تبرک و تيمن اين كار را كرده است و با شستشو و طهارت هم مشكل نجاست آن بر طرف مي‌‌شود. شارحان براي اين ديدگاه‌ها، شواهدي هم ذكر كرده‌اند. براي اطلاع از برخي از اين ديدگاه‌ها و شواهد آن، از جمله، ر.ک : منهاج البراعة، شرح خطبه مزبور، ج۱۲، ص۲۴۰ به بعد.
7.نفس: الروح ... و انما سمي الدم نفساً لانّ النفس تخرج بخروجه (لسان العرب، ماده نفس).
و من المجاز النفس الدم ... و انما سمي الدم نفساً لانّ النفس تخرج بخروجه (تاج العروس، ماده نفس).
