تفسیر آیات متشابه

در قرآن، معنای بخشی از آیات (آیات محکم)، روشن و صریح و معنای بخشی دیگر (آیات متشابه)، دارای چند احتمال و دشوار است. و چون قرآن تا قیامت، کتاب هدایت بشر است، خداوند معنای ظاهر و پنهان آیات را به گروهی خاص واگذار کرده است که فقط آنها صلاحیت تفسیر همه آیات قرآن و بویژه آیات متشابه را دارند.

این افراد در آیه هفتم سوره آل عمران که آیات قرآن را به «محکم» و «متشابه» تقسیم کرده است، «الراسخون فی العلم» معرّفی شده اند؛ یعنی کسانی که علم یقینی و تردیدناپذیر دارند و علمشان پایدار و بی زوال است.

اوّلین فرد از این گروه، خود پیامبر خاتم(ص) است و سپس امام علی(ع) که پیامبر(ص) او را به امّت اسلام معرّفی کرد و نیز امامان معصوم شیعه، که با آگاهی کامل از همه معانی و مفاهیم قرآن، آن را به درستی، تفسیر و تأویل کرده و برای مؤمنان به یادگار گذاشته اند.

بنا بر این، مفسّر آیات متشابه، پیامبر(ص) و امامان معصوم(ع) هستند. آنها به این حق و امتیاز خود فراوان تصریح کرده اند تا مردمان، تفسیر آیات قرآن را از دیگران جویا نشوند.