رساله هشتم مجموعه ، «ص72ـ90»، 9 برگ [فهرست مجلس: 9/543].
16 . شرح ديگرى بر اين حديث (حثيث الفلجة فى شرح حديث الفرجة).

شارح: سيد كاظم بن قاسم رشتى (د 1259 ق) ^۱

17 . شرح ديگرى بر اين حديث.

شارح: نويسنده ناشناخته

شرح مفصلى بر اين حديث است به فارسى در سه مقصد.
آغاز: على بن ابراهيم عن أبيه... شرح اين حديث شريف مشتمل است بر سه مقصد.
نسخه: يزد، كتابخانه سريزدى، 42، نسخ، احمد بن مهدى يزدى، 1204، رساله دوم مجموعه [فهرست سريزدى، ص 41].
18 . شرح ديگرى بر اين حديث.

شارح: اسماعيل بن محمد باقر خاتون آبادى (د 1116 ق)

شارح، نخست اين حديث را از كتاب منهج اليقين ، به سند روايتى خود نقل كرده و پس از آن به بيان سند و متن حديث پرداخته و درباره تفسير صحيح واژه زنديق و درباره هشام بن حكم تحقيق كرده است.
نسخه: تهران ، مجلس شوراى اسلامى: 3453 ، بدون نام كاتب ، بدون تاريخ كتابت ، رساله پنجم مجموعه [فهرست مجلس: 10/1327 و 1330].
19 . شرح حديث «لو علم أبوذر ما فى قلب سلمان لقتله». ^۲

شارح: نويسنده ناشناخته

نسخه: تهران ، ملك: 1597 ، نسخ ، بدون نام كاتب ، قرن 12 ق ، رساله سوم مجموعه [فهرست ملك: 5/302].
20 . شرح ديگرى بر اين حديث.

شارح: اسماعيل بن محمد حسين خواجوى اصفهانى مازندرانى (د 1173 ق)

نسخه: ضمن شرح الاحاديث. ^۳

فلم لا يدفع كل واحد منهما صاحبه و يتفرد بالتدبير و إن زعمت أن أحدهما قوى و الآخر ضعيف ثبت أنه واحد كما نقول ، للعجز الظاهر فى الثانى ، فإن قلت : إنهما اثنان ، لم يخل من أن يكونا متفقين من كل جهةٍ أو مفترقين من كل جهةٍ فلما رأينا الخلق منتظما ، و الفلك جاريا ، و التدبير واحدا و الليل و النهار و الشمس و القمر دل صحة الأمر و التدبير و ائتلاف الأمر على أن المدبر واحد . ثم يلزمك إن ادعيت اثنين فرجة ما بينهما حتى يكونا اثنين فصارت الفرجة ثالثا بينهما قديما معهما فيلزمك ثلاثة ... الحديث» .
اين شرح به صورت فلسفى برگزار شده و در سال 1137 ق به پايان رسيده است . ^۱
آغاز: اللّه أحمد على ما فرج لى فى حل حديث الفرجة بعد ما مضى على عدم انحلاله قرب ألف سنين .
نسخه ها:
1 . تهران ، دانشگاه تهران: ميكروفيلم 2986 ، شيخ آقا بزرگ محمد محسن تهرانى ، 1365 ق ، از روى نسخه مورخ 1197 تحرير شده ، رساله اول مجموعه ، «3ر ـ 12ر»، 10 برگ [فهرست ميكروفيلم هاى دانشگاه تهران: 1/750].
2 . قم ، مرعشى: 10212 ، آغاز: برابر نمونه ، نسخ و نستعليق ، بدون نام كاتب ، بدون تاريخ كتابت ، در فهرست به قاضى محمد سعيد بن محمد مفيد قمى نسبت داده شده است ، رساله دوم مجموعه ، «11ر ـ 19پ»، 8 برگ [فهرست كتابخانه آية اللّه مرعشى نجفى: 26/177].
3 . تهران ، مجلس شوراى اسلامى: 1862 ، آغاز: برابر نمونه ، بدون نام كاتب ، بدون تاريخ كتابت ، رساله چهارم مجموعه ، «113 ـ 156»، 44 برگ [فهرست مجلس: 9/535].
4 . تهران ، مجلس شوراى اسلامى: 1866 ، بدون نام كاتب ، بدون تاريخ كتابت ،