أَبُو عَبْدِ اللّهِ الاْءَشْعَرِيُّ ، عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا رَفَعَهُ ، عَنْ هِشَامِ بْنِ الْحَكَمِ ، قَالَ : قَالَ لِي أَبُو الْحَسَنِ مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ عليه السلام :
يَا هِشَامُ، إِنَّ الْعَاقِلَ ، الَّذِي لاَ يَشْغَلُ الْحَلالُ شُكْرَهُ، وَلاَ يَغْلِبُ الْحَرَامُ صَبْرَهُ.
يَا هِشَامُ ، مَنْ سَلَّطَ ثَلاَثاً عَلَى ثَلاَثٍ ، فَكَأنَّمَا أَعَانَ عَلَى هَدْمِ عَقْلِهِ : مَنْ أَظْلَمَ نُورَ تَفَكُّرِهِ بِطُولِ أَمَلِهِ ، وَمَحَا طَرَائِفَ حِكْمَتِهِ بِفُضُولِ كَلاَمِهِ ، وَأَطْفَأَ نُورَ عِبْرَتِهِ بِشَهَوَاتِ نَفْسِهِ ، فَكَأَنَّمَا أَعَانَ هَوَاهُ عَلى هَدْمِ عَقْلِهِ ، وَمَنْ هَدَمَ عَقْلَهُ ، أَفْسَدَ عَلَيْهِ دِينَهُ وَدُنْيَاهُ .
امام كاظم عليه السلام فرمود:
اى هشام ! خردمند كسى است كه انجام كارهاىحلال، او را از شكرگذارى باز ندارد و حرام بر صبر و شكيبايى اش غالب نشود .
اى هشام ! هر كس سه چيز را بر سه چيز مسلّط گرداند، گويا هواى نفسش را بر نابودى عقلش يارى داده است : آنكه روشنى انديشه را با آرزوهاى دراز، تاريك سازد ؛ با سخن گفتن بسيار، حكمتهاى نغز خود را محو سازد، و چراغ عبرتش را با شهوات نفسانى اش خاموش كند . چنين كسى، گويى هواى نفس را بر نابودى عقلش يارى داده است و آنكه عقل خويش را تباه كند، دين و دنيايش تباه گردد .
الکافی: ج۱، ص۳۶، ح۱۲
