پس از پیروزى انقلاب اسلامى، فضاى جامعه از فرهنگ طاغوتى پاك نشده بود و مظاهر آن در همه جا به چشم مى خورد. همچنین عوامل فعال طاغوتى در دانشگاه ها مانع اشاعه فرهنگ اسلامى بودند. در نتیجه دانشجویان در برابر این مسأله، به مقابله برخاستند و دانشگاه ها تعطیل شد.
امام خمینی با تأیید این حركت، فرمان تشكیل نهاد انقلابى جهاد دانشگاهى را صادر كردند تا پس از تشكیل ستاد انقلاب فرهنگى، فرهنگ منحط غربى از مراكز علمى و فرهنگى كشور زدوده شود.
این مركز فرهنگى در سال ۱۳۶۳، به عنوان ستاد اجرایى انقلاب فرهنگى تغییر نام داد تا این كه در سال ۱۳۶۴، پس از استقلالِ دانشگاه ها و جدا شدن وزارت فرهنگ و آموزش عالى، مجددا به عنوان جهاد دانشگاهى مطرح گردید.
بر اساس اساسنامه این نهاد، جهاد دانشگاهى نهادى است عمومى و غیر دولتى، زیر نظر شوراى عالى انقلاب فرهنگى، داراى شخصیت مستقل و از لحاظ استخدامى و مالى، تابع مقرراتى است كه در چهارچوب اختیارات قانونى به تصویب هیئت امناى جهاد دانشگاهى مى رسد.
از سال ۱۳۶۹، جهاد دانشگاهى به عنوان پلى میان دانشگاه و بخش صنعتى و خدماتى كشور معرفى و محل استقرار آن، بیرون از دانشگاه تعیین شد.
گسترش تحقیقات و شكوفایى روحیه پژوهش، گسترش طرح هاى كاربردى و نیمه صنعتى از طریق پیوند با مراكز علمى و تحقیقاتى به منظور به كارگیرى وظایف و توسعه امور فرهنگى در سطح جامعه از طریق همكارى با حوزه و دانشگاه و سایر مراجع و نهادهاى فرهنگى به ویژه براى نسل جوان، از اهداف مهم جهاد دانشگاهى مى باشد.