نيز اين شرط را نميپذيرند. ۱
3. مصاحبت همراه با ديدن؛ گفته شده مسلماني که با پيامبر مصاحبت داشته يا او را ببيند. ۲ احمد بن حنبل نيز در تعريفي مشابه ميگويد: هر کس يک سال يا يک ماه يا يک روز يا ساعتي مصاحب پيامبر باشد، صحابي محسوب ميشود. ۳ همچنين صحابي به کسي گفته ميشود که صحبت کند، امّا کمتر از آنچه که بر آن صحبت اطلاق شود؛ چرا که کسي که مجالستش زياد باشد، فضل است. ۴
ميبينيم که اين گروه مصاحبت در حد ديدن را به عنوان ملاکي براي صحابه بودن مطرح ميکنند و همنشيني طولاني يک برتري بر ديگر صحابه ميدانند.
ب) همراهي
1. همراهي در جنگ با پيامبر؛ سعيد بن مسيب معتقد است صحابي کسي است يک يا دو سال با رسول خدا بوده و يا در يک يا دو جنگ با حضرت همکاري کرده است. ۵
بدر الدين ابن جماعه بر اين کلام ايراد گرفته و اين قول را ضعيف دانسته، زيرا بر طبق اين تعريف، وائل بن حجر و امثال آنها صحابه نخواهند شد؛ در حالي که در صحابي بودنشان بحثي نيست. ۶ عراقي نيز اسناد اين قول را به ابن مسيب صحيح ندانسته است. ۷
2. مصاحبت طولاني با پيامبر؛ ابن فورک ميگويد: همنشيني او با رسول خدا بايد زياد باشد و به اين امر معروف باشد. ۸
3. مصاحبت طولاني همراه با اخذ علم؛ برخي معتقدند صحابي کسي است که با پيامبر صحبت ميکند و صحبتش طولاني باشد و از او علم بگيرد. ۹
4. همنشيني طولاني همراه به قصد تبعيت از پيامبر؛ صحابي کسي است که به قصد پيروي از رسول خدا با او هم نشيني طولاني داشته باشد؛ اما کسي که بدون قصد تبعيت با پيامبر همنشيني کند يا مصاحبت طولاني نداشته باشد، مثل مهمانان آن حضرت صحابه محسوب نميشود. ۱۰ مقصود از صحابي کسي است که ملازم پيامبر بوده و آن گرامي را نصرت داده و از نوري که با او نازل شده است، پيروي کردهاند. ۱۱
5 . فقط هم عصر بودن؛ اين ديدگاه، ديدگاه شاذي است. بنا بر اين ديدگاه، صحابي کسي است که
1.تدريب الراوي، ج ۲،ص ۲۱۱؛ اسد الغابة، ج ۱، ص۱۰ ـ ۱۱.
2.صحيح البخاري، ج ۴، ص ۵۵۴.
3.اسد الغابة، ج ۱، ص ۱۰.
4.فتح المغيث، ج ۳، ص ۷۹؛ الاصابة، ج ۱، ص ۷.
5.الکفاية، ص ۶۹؛ اسد الغابة، ج ۱، ص ۱۰؛ تدريب الراوي، ج۲ ، ص ۲۱۱.
6.اسد الغابة، ج ۱، ص ۱۰.
7.الفية الحديث، ص ۳۴۶.
8.الاستيعاب، ج ۱، ص ۹؛ الفيه الحديث، ج ۱،ص ۷؛ فتح المغيث، ج ۳، ص ۸۴ .
9.الصحابه في القرآن و السنه و التاريخ، ص ۱۷.
10.الفية الحديث، ص ۳۴۵.
11.الاصابة، ج ۱،ص ۱۹؛ تدريب الراوي، ج۲ ، ص ۶۷۵.