هزار حدیث نبوی، اولین اثر شیعی در جمع احادیث نبوی

نشریه : حدیث حوزه

نویسنده : پديدآورنده : علی اکبر خدامیان

سال 1389 / شماره پیاپی / صفحه 135-148

چکیده :

مؤلف آن را علمای قرن چهارم هجری می‌باشد و به گفته‌ی بسیاری از بزرگان، نیازی به توثیق و تزکیه ندارد و بسیاری از احادیث او، دارای اعتبار و مسند هستند و در کتب دیگر شیعه نقل شده است و اولین اثر شیعه در جمع‌آوری احادیث گهربار پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله)است؛ اما این سؤال مطرح است که چرا این کتاب، مورد توجه معاصران قرار نگرفته است؟و در نرم‌افزارهایی مانند«مکتبۀ اهل البیت و جامع الأحادیث. 3. ابن داوود که ایشان هم مؤلف یکی از کتب اصلی رجال شیعه است،نام مؤلف را جعفر بن علی بناحمد ذکر کرده است؛ بنابراین با توجه به این سه دلیل باید گفت که قول صحیح،همان جعفر بن علیبن احمد می‌باشد. ) این پنج کتاب متأسفانه به دست ما نرسیده است؛ اما سید ابن طاووس در کتب خود ازآن‌ها روایت نقل می‌کند و نام این کتب در تراجم شیعه ذکر شده است؛ اما شش کتاببعدی که ذکر می‌شود، به دست ما رسیده و نسخه‌های آن‌ها موجود است و برخی از آن‌ها به چاپ رسیده است. تعداد احادیث همان‌طور که ذکر شد، تعداد احادیث این کتاب حدود 578 روایت می‌باشد؛ هرچند شیخ آقا بزرگ طهرانی در«الذریعۀ»نوشته است:(جامع الأحادیث النبویۀ الف حدیث)؛ (الذریعۀ،ج 5،ص 31. نتیجه با توجه به مطالبی که گذشت، روشن شد که مؤلف این کتاب از بزرگان و علمای قرن چهارم هجری می‌باشد و وثاقت او با توجه به توصیف شیخ صدوق ایشان را به«الفقیه»ثابت شد و بر فرض که وثاقت از آن استفاده نشود، دلالت بر مدح ایشان دارد و این کتاب شریف، اولین اثر از شیعه درجمع‌آوری سخنان پیامبر(صلی الله علیه و آله)می‌باشد؛ زیرا، با توجه به بررسی‌های انجام شده تا قبل از ایشان در شیعه کسی کتابی که مختص به احادیث پیامبر باشد را تألیف نکرده است و لذا شایسته توجه بیشتری است."

کلیدواژه‌های مقاله :حدیث محمد جعفر بن‌احمد بن‌علی القمی، شیعه، کتاب، جعفر بن‌علی بن‌احمد الفقیه القمی، جعفر بن‌علی بن‌احمد، قم، جعفر بن‌علی بن‌احمد القمی، شیخ صدوق، جعفر بن‌احمد بن‌علی،