پالایش احادیث در عصر ائمه علیهم السلام و پدیده ی جعل

نشریه : حدیث حوزه

نویسنده : پديدآورنده : مجید خاموشی

چکیده :

در مقابل پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم و ائمه‌ی اطهار علیهم السلام و به تبع آنان علمای بزرگوار نیز همواره متوجهاین خطر بزرگ بوده و شیوه‌های بسیار کارسازی در زمینه‌ی شناسایی اسناد روایات،رواج علمرجال به منظور شناسایی راویان راستگو و مورد اطمینان و طرد راویان ضعیف و در زمینه‌یصیانت متن احادیث روش‌هایی مانند عرضه‌ی حدیث بر امامان و عالمان،مقابله‌ی نسخه‌ها و... راویان و اصحاب ائمه علیهم السلام در پذیرش احادیث دقت بسیاری داشتند؛البته راویان مختلف در چگونگی پذیرش و قبولاحادیث تا حدی با هم تفاوت داشتند که امری طبیعی است؛به عنوان مثال،در رجال کشی آمده است:به یونس بنعبد الرحمن گفته شد:چرا در امر قبول احادیث آن‌قدر سخت‌گیرانه عمل کنی و حتی برخی از احادیث اصحاب را نیز ردمی‌کنی؟او در جواب گفت:هشام بن حکم از امام صادق علیه السلام برایم نقل کرده است که هر آنچه از قول ما شنیدید نقل دستبرد واضعان حفظ شد؛ولی با تمام این دقت‌ها،مسلما روایاتی که از امام معصوم علیه السلامصادر نشده است،وارد کتب شیعی شده است که جهت پالایش آن،امور ذیل در تاریخ حدیثشیعه اتفاق افتاده است. شیخ طوسی دراین‌باره می‌فرماید:"از پیامبر اسلام صلی الله علیه و اله و سلم و اهل بیت علیهم السلام روایت شده است که"هرگاه از ماحدیثی به شما رسید،آن را بر کتاب خدا عرضه نمایید؛پس آن را که موافق قرآن بود،بگیرید(بر طبق آن عمل کنید)و آن را که مخالف قرآن بود،کنار بگذارید یا به ما برگردانید(درستی ونادرستی آن را از ما بپرسید)."