انديشه‏ هاى كلامى اهل حديث سيستان از آغاز پيدايش تا پايان قرن پنجم

نشریه : ماهنامه معرفت

نویسنده : پديدآورنده : محمدرضا پیری

چکیده :

سيستان يكى از مناطق محورى و مهم حضور انديشمندان اهل حديث در قرون آغازين هجرى است. بعضى از اين عالمان داراى آثار كلامى يا داراى آثار حديثى بوده‏ اند كه با رويكرد كلامى ـ اعتقادى احاديث را نقل مى‏ كرده‏ اند، در اين بررسى، سير تاريخى انديشه‏ هاى كلامى اهل حديث در سيستان، از آغاز پيدايش تا پايان قرن پنجم بررسى شده است. از يافته‏ هاى اين پژوهش چنين برمى‏ آيد كه در سده اول و دوم هجرى، اهل حديث سيستان انديشه كلامى منسجمى نداشتند، ولى در قرن سوم با حضور عثمان‏ بن سعيد دارمى و ابوداود سجستانى، اين مكتب رشد يافت. درقرن چهارم، مكتب اهل حديث سيستان به وسيله ابوسليمان خطابى بستى و ابن ابى‏ داود، به اوج فعاليت كلامى‏ اش رسيد و قرن پنجم اين انديشه به وسيله ابونصر سجزى تقويت شد. روش تحقيق در اين پژوهش توصيفى ـ تحليلى است. موضوع با بررسى كتب كلامى، تاريخى، رجالى و حديثى آغاز مى‏ گردد و سپس با ارزيابى و تحليل داده‏ هاى موجود، به كشف جريان‏ هاى فكرى اهل حديث اين ديار مى‏ پردازد.