بازكاوى داستان رفع القلم
سال
بیستم / شماره پیاپی
170 /
صفحه
77-89
چکیده :
در روزهاى پايانى ذى الحجه سال 23 غلامى ايرانى، معروف به فيروز ابولؤلؤ عمربن خطاب را به قتل رساند. منابع تاريخى معتبر مكتب خلفا و مكتب اهلبيت عليهم السلام و اكثر علماى فريقين، زمان قتل را روزهاى پايانى ذى الحجه دانسته اند، ولى برخى از منابع متأخر شيعى، با استناد به يك روايت، روز واقعه را نهم ربيع الاول مى پندارند. اين روايت به «روايت رفع القلم» معروف و به احمد بن اسحاق قمى مستند است. روايت مذكور ادعاهاى ديگرى از قبيل تحريف قرآن و رفع القلم و جواز ارتكاب معاصى را نيز طرح مى كند.
در اين بررسى، در استناد روايت مذكور به احمدبن اسحاق قمى خدشه وارد شده و به نقد متنى و سندى آن پرداخته مى شود و قتل خليفه در 26 ذى الحجه مدلّل مى گردد. به مستند اين مقاله نهم ربيع الاول و برگزارى جشن هاى كذايى در آن و انتساب آن به روز قتل خليفه از هيچ پشتوانه روايى و تاريخى برخوردار نيست. اين مقاله با رويكرد تحليلى و توصيفى به نقد افسانه رفع القلم مى پردازد.
کلیدواژههای مقاله :احمد بن اسحاق قمى، عمر بن خطاب، نهم ربيع الاول، بيست و ششم ذى الحجه، رفع القلم