ديدگاه را طرح كرده است. ملامحمد امين گرچه مؤسس مکتب اخباري محسوب مي‌شود، اما خود تحت تأثير استادش ميرزا محمد استرآبادي ^۱ بوده است؛ ^۲ چنان‌که در رساله‌اي فارسي، با نام دانشنامه شاهي تصريح مي‌کند که استادش ميرزا محمد استرآبادي از او خواسته تا طريقه اخباريان را احيا و شبهات مربوط به آن را دفع کند. او به گفته خود حتي الفوائد المدنية را به نظر استادش رسانده و با ستايش او رو به رو شده است. ^۳
شيخ يوسف بحراني در باره محمد امين استرآبادي مي‌گويد:
هو اول من فتح باب الطعن علي المجتهدين و تقسيم الفرقة الناجية إلي اخباري و مجتهد. ^۴
اما در برابر، مثلاً اخباري معتدلي مانند شيخ يوسف بحراني با وجود گرايش اخباري، كتاب الحدائق الناضرة را به شيوه‌اي شبيه مجتهدان مي‌نويسد. او همچنين در كتاب لؤلؤة البحرين، ملا محمد امين استرآبادي را نقد مي‌كند و تشنيع او بر مجتهدان را نادرست و مستلزم فسادهاي بسيار مي‌داند. ^۵
بحراني همچنين در مقدمه دوازدهم از كتاب حدائق با عنوان «في الاشارة الي نبذة من الكلام في احوال المجتهدين من اصحابنا و الاخباريين» مي‌گويد كه من خود قبلاً از اخباريان بودم و با مجتهدان بسيار بحث مي‌كردم، اما بعد از تأمل و‌انديشه در سخنان علما از اين راه بازگشتم. آن‌گاه به چند دليل در ابطال افراط در اخباري‌گري و درستي اعتدال ميان راه مجتهدان و اخباريان اشاره مي‌كند. سپس بر محدث استرآبادي خرده مي‌گيرد كه چرا بر عالمان بزرگ شيعه، بويژه علامه حلي، آن‌گونه تاخته و سخن آنان را حمل بر صحت نكرده است. ^۶
فيض كاشاني نيز با وجود گرايش‌ شديد فلسفي و عرفاني، يكي از بزرگ‌ترين عالمان اخباري است كه البته او نيز در اخباري‌گري خود اهل اعتدال است. او در مقدمه اول از كتاب الوافي خود با اشاره به حوادث تاريخي پس از رحلت رسول الله صلي الله عليه و آله و مهجوريت اهل بيت عليهم السلام و حكومت حاكمان ستمگر، اختلاط فرهنگي شيعيان با اهل تسنن را از مهم‌ترين علل انحراف برخي از عالمان شيعه و روي آوردن آنان به دانش اصول فقه و «اجتهاد» بر مي‌شمارد و بر آنان بخاطر روي‌گرداني‌ از اخبار اهل بيت عليهم السلام خرده مي‌گيرد. ^۷