از جمله روايات منقول از پيامبر صلی الله عليه و آله در باره حفظ و نگارش احاديث، حديث مشهوری است که در ميان حديث‌شناسان به حديث «اربعين» معروف گرديده و در رواج تدوين کتب «اربعين» يا «چهل حديث» تأثير بسزايی داشته است. نويسنده، با استناد به آيات و روايات و تاريخ و فرهنگ اسلام، به رمزشناسی «اربعين» پرداخته و پس از ذکر گونه‌های مختلف حديث اربعين، به تجزيه و تحليل سندی روايت روی آورده و با استناد به کتاب صحيفه الإمام الرضا عليه السلام، حديث «من بلغ» و سيره محدثان، صحت آن را به اثبات رسانيده است. بررسی فقه الحديثی حديث اربعين، بويژه معانی مختلف «حَفِظَ» و پاسخ به شبهات وارده؛ بخش پايانی مقاله حاضر است.