2. وَ واعَدنا مُوسَي ثَلاثِينَ لَيلَةً وَ أتمَمْناها بَعَشرٍ فَتَمَّ مِيقَاتُ رَبِّهِ أربَعِينَ لَيلَةً وَ قَالَ مُوسَي لِأخِيهِ هارونَ اخلُفنِي فِي قَومِي وَ أصلِح وَ لا تَتَّبِع سَبيلَ المُفسِدينَ؛ ^۱
و ما با موسي، سي شب وعده گذاشتيم؛ سپس آن را با ده شب (ديگر) تکميل نموديم؛ به اين ترتيب ميعاد پروردگارش با (او) چهل شب تمام شد. و موسي به برادرش هارون گفت: جانشين من در ميان قومم باش؛ و (آنها) را اصلاح کن؛ و از روش مفسدان پيروي منما.
اين آيه، آيه سوره بقره را تفسير مي كند و معناي آن، اين است كه خداي تعالي موسي عليه السلام، را براي مدت سي شب به درگاه خود و براي گفتگوي با وي نزديك ساخته و ده شب ديگر براي اتمام آن گفتگوها بر آن مدّت افزوده و در نتيجه ميقات پروردگارش چهل شب تمام شده است. ^۲
از جمع اين دو آيه به اين نتيجه مي رسيم كه در عدد چهل اثري نهفته است كه در اعداد ديگر اين اثر وجود ندارد و آن عبارت است از دستيابي به اوج كمال. در اين مدت (چهل شبانه روزي)، مي توان پلكان تكامل را طي نمود و به كمال انساني دست پيدا كرد.
3. قَالَ فَإنّها مُحَرَّمَةٌ عَلَيهِم أربَعينَ سَنَةً يَتِيهُونَ فِي الأرضِ فَلا تَأْسَ عَلَي القَومِ الفاسِقينَ؛ ^۳
خداوند (به موسي) فرمود: اين سرزمين (مقدس)، تا چهل سال بر آنها ممنوع است (و به آن نخواهند رسيد)؛ پيوسته در زمين (در اين بيابان)، سرگردان خواهند بود؛ و در باره (سرنوشت) اين جمعيت گنهکار، غمگين مباش.
هرچند ممكن است در اين آيه منظور از «اربعين» همان معناي عددي خودش باشد و ليكن اين احتمال هم وجود دارد كه منظور از «اربعين سنة» يك مدت زمان محدود نباشد، بلكه مراد، مدت زمان نامحدود باشد. به عبارت ديگر، مراد خداوند اين است كه براي هميشه، سرزمين بيت المقدس بر يهوديان حرام مي باشد و آنان در اقصي نقاط زمين به صورت گروهي متشتت و پراكنده به سر خواهند برد و هرگز نمي توانند بر اين سرزمين مقدس دست پيدا كنند. اما اينكه «اربعين سنة» را ذكر نمود به خاطر اين است كه حرام بودن آن سرزمين را بر آنان و سرگرداني ايشان را به صورت مدّت زمانِ كاملي كه عبارت از كلّ زمان است، بيان كند و خبردهد كه تا روز قيامت اينان اينگونه خواهند بود.
4. وَ وَصَّينَا الإنسَانَ بِوالِدَيهِ إحساناً حَمَلَتهُ أمُّهُ كُرهاً وَ وَضَعَتهُ كُرهاً وَ حَملُهُ وَ فِصَالُهُ ثَلاثُونَ شَهراً حَتّي إذا بَلَغَ أشُدَّهُ وَ بَلَغَ أربَعِينَ سَنَةً قَالَ رَبِّ أوزِعنِي أن أشكُرَ نِعمَتَكَ الَّتِي أنعَمتَ عَلَي وَ عَلي والِدَي وَ أَنْ أعمَلَ صالِحاً تَرضاهُ وَ أصلِح لِي فِي ذُرّّيَّتِي إنّي تُبتُ إليكَ وَ إنِّي مِنَ المُسلِمينَ؛ ^۴
... تا زماني که به کمال قدرت و رشد برسد و به چهل سالگي بالغ گردد مي‌گويد: ... .