نويسنده با بضاعت علمى اندك خود ، اين تحقيق را در شمار گام هاى نخست در موضوع خود مى داند . لذا معتقد است نقد عالمانه صاحب نظران در جهت رفع كاستى هاى فراوان آن ، مى تواند در تجديدنظرهاى احتمالى آينده و نيز ساير آثارى كه توسط فرهيختگان اين وادى ارائه مى شود ، نقشى سازنده و تعالى بخش داشته باشد .
قم ـ مرداد ماه 1382
سيف اللّه صرّامى

رجال است .
شناخت راويانِ اخبار ـ كه علمِ رجال ، عهده دار آن است ـ براى رسيدن به اعتماد بر سند خبر و اتصال معتبر آن به سنّت است ؛ امّا صِرف آگاهى جزئى از اوصاف اشخاص از جهت نقل ، براى اعتبار يا عدم اعتبار سند ، كافى نيست . بايد كلّيات و كُبرَياتى را به دانسته هاى خاص درباره افراد ضميمه كرد تا اعتبار و اعتماد به سند حاصل گردد . دانسته هاى رجالى درباره اشخاص ، قضاياى شخصيه اى هستند كه از صِرف كنار هم آمدن آنها ، هيچ دانش و آگاهى جديدى حاصل نمى شود و در واقع ، كُبرَيات و مبانى رجالى هستند كه با قرار گرفتن در كنار آن قضاياى جزئى مى توانند اعتبار يا عدم اعتبار اسناد اخبار را رقم زنند . همچنان كه برخى از كبراها و مبانى رجالى ، مستقيما و بدون قرار گرفتن در كنار دانسته هاى خاص رجالى درباره اشخاص مى توانند اعتبار يا عدم اعتبار اَسناد روايات را نشان دهند ؛ مانند اين مبنا كه گفته شود روايات موجود در كتب اربعه ، همگى معتبرند .
كتابى كه پيش روى خواننده گرامى است ، حاصل تحقيق نگارنده در مبانى و كُبراهاى ياد شده است كه به سفارش «مركز تحقيقات دارالحديث» قم صورت گرفته است . در اين جا لازم مى دانم از مسئولان محترم آن مركز ، بويژه دوست دانشمندم جناب حجة الاسلام والمسلمين محمّد كاظم رحمان ستايش ـ كه با ارزيابى خود از حاصل كار بر غناى آن افزودند ـ كمال تقدير و تشكّر را بنمايم .